చుండూరు న్యాయ పోరాటం-సామాజిక, చారిత్రక నేపథ్యం By డాక్టర్‌ కత్తి పద్మారావు

                       ఆ రోజు చేసిన ఉద్యమ ఫలితం వల్లే చుండూరులో ప్రత్యేక కోర్టు ఏర్పడింది. పివి నర్సింహారావు ముందు పెట్టిన రెండవ ప్రధానమైన డిమాండ్‌ చుండూరులో రెసిడెన్షియల్‌ కాలేజీ నిర్మాణం. ఈ కాలేజీ ఏర్పాటు తరువాత సుమారు 50 గ్రామాల దళిత విద్యార్థులు చుట్టు ప్రక్కల విద్యావంతులు అవడమేకాక 50 శాతం సీట్లు చుండూరు బాధితులకు లభ్యమవ్వడంతో మొత్తం రాష్ట్రంలోనే అత్యున్నత విద్య కల్గిన దళితవాడగా చుండూరు బాధితుల కాలనీ రూపొందింది. ఈ డిమాండ్‌ను మొదట్లో జనార్దనరెడ్డి ప్రభుత్వం వ్యతిరేకించింది.

                   చుండూరు మారణ హోమం జరిగి 2014 ఆగస్టు 6కు 23 సంవత్సరాలు పూర్తవుతున్న సందర్భంలో చుండూరు న్యాయ పోరాట పునశ్చరణ చేద్దాం. 1991 ఆగస్టు 6 ఉదయం అగ్రవర్ణాల వారు బరిసెలు, గండ్ర గొడ్డళ్ళు, కత్తులు, సరిగ బాదులతో చుండూరు దళితవాడ మీద దాడిచేసి ఎనిమిది మందిని దారుణంగా హత్య చేశారు. సామాజిక, సాంస్కృతిక నేపథ్యం నుంచి ఆలోచిస్తే ఈ దారుణ హత్యకు కారణం కేవలం ఈర్ష ్య అని తేలుతుంది. ఈర్ష ్యకు కారణం కేవలం దళితులకు విద్య రావడం, మంచి బట్టలు వేసుకోవడం, అంబేద్కర్‌ విగ్రహాన్ని స్థాపించుకోవడం, కారంచేడులో ప్రారంభమైన దళిత ఉద్యమాన్ని ప్రోత్సహించడం. ఆత్మ గౌరవంతో బతకడమని నిగ్గు తేలింది. చిన్న చిన్న ఘటనలను ఆధారం చేసుకుని అగ్రవర్ణాల వారు దళితుల ఆత్మగౌరవం మీద దెబ్బ కొట్టాలని వ్యూహం పన్ని ఈ దారుణమైన హత్యలు చేసి, గోనె సంచుల్లో కట్టి తుంగభద్ర కాలువల్లో తొక్కి పెట్టారు. ఈ సందర్భంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ దళిత మహాసభ తుంగభద్రలో ఉన్న శవాలను ఏరి బయటకు తీసి ప్రపంచానికి చూపించి, పోరాటానికి నడుం కట్టి చలో ఢిల్లీ వరకు ఈ పోరాటాన్ని తీసుకువెళ్ళింది.

                       జనార్దన్‌ రెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నారు. ఆయన నిందితుల తరపునే ఉన్నారు. ఈ పోరాటంలో ప్రత్యేకమైన మూడు డిమాండ్లు ముందుకొచ్చాయి. ఒకటి 1989 ఎస్సీ, ఎస్టీ అత్యాచార నిరోధక చట్టం ప్రకారం ఊరిలోనే ప్రత్యేక కోర్టును పెట్టాలనేది ముఖ్యమైన డిమాండ్‌. రెండవది రక్తపాతం జరిగిన దగ్గర ఊరిని మొత్తాన్ని యూనిట్‌గా తీసుకుని అందరికీ పునరావాసం కల్పించాలనేది, మూడవది రెసిడెన్షియల్‌ కాలేజీ ఊరిలో కట్టాలనేది ఈ మూడు డిమాండ్లను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అంగీకరించలేదు. అందుకు చలో ఢిల్లీ కార్యక్రమం నిర్వహించడం జరిగింది. ఈ మూడు ప్రధానమైన డిమాండ్ల కోసం ఢిల్లీలోని బోట్‌క్లబ్‌లో సుమారు నెల రోజులు పోరాటం చేసింది. రాష్ట్రపతి భవన్‌కు ఎస్సీ, ఎస్టీ ఎంపిలు 107 మందితో ర్యాలీ సాగింది. అప్పటి రాష్ట్రపతి ఆర్‌ వెంకట్రామన్‌ మెమోరాండం తీసుకోవడానికి నిరాకరించారు. అప్పుడే దళితుడు రాష్ట్రపతి కావాలనే డిమాండు పుట్టింది. ఒక గ్రామ స్థాయి నుంచి జాతీయవాద స్థాయికి వెళ్ళిన ఉద్యమంలో రామ్‌విలాస్‌ పాశ్వాన్‌, రామ్‌దాస్‌ అటాలే, అరుణ్‌ కాంబ్లే, దళిత్‌ ఏలుమలై, సిఆర్‌ దాస్‌ (కేరళ), భగవాన్‌ దాస్‌ వంటి ప్రముఖ దళిత ఉద్యమకారులతో పాటు బోట్‌ క్లబ్‌లో చుండూరు బాధితుల్ని ఉద్దేశించి మాట్లాడిన విపి సింగ్‌, శరద్‌పవార్‌, వెంకటస్వామి, బూటాసింగ్‌ వంటి వివిధ పార్టీల ప్రతినిధులు దళిత ఉద్యమ విస్తృతికి దోహదకారులయ్యారు. ముఖ్యంగా నాటి ప్రధానమంత్రి పివి నర్సింహారావుతో చర్చల సందర్భంలో బూటాసింగ్‌ మధ్యవర్తిత్వం వహించారు. ఆనాడు జెఎన్‌యులోని దళిత స్టూడెంట్‌ ఫెడరేషన్‌ నాయకులు ఈ చర్చల్లో ఎంతో చురుకుగా పనిచేశారు. ఢిల్లీలో అంబేద్కర్‌ భవన్‌ నుంచి రోజూ బోట్‌ క్లబ్‌ వరకు 25 రోజులు జరిగిన ర్యాలీలు చర్చనీయాంశమైంది. ముఖ్యంగా పివి నర్సింహారావు ఇంటి ముందు జరిగిన ధర్నా ప్రధానమైంది. అక్కడ ఊరిలోనే ప్రత్యేక కోర్టు డిమాండ్‌ ముఖ్యమైంది. ఆ డిమాండ్‌ను ఒప్పుకోవడానికి పార్లమెంటులో ఒత్తిడి తీసుకురావాల్సి వచ్చింది. ఆ రోజు చేసిన ఉద్యమ ఫలితం వల్లే చుండూరులో ప్రత్యేక కోర్టు ఏర్పడింది. పివి నర్సింహారావు ముందు పెట్టిన రెండవ ప్రధానమైన డిమాండ్‌ చుండూరులో రెసిడెన్షియల్‌ కాలేజీ నిర్మాణం. ఈ కాలేజీ ఏర్పాటు తరువాత సుమారు 50 గ్రామాల దళిత విద్యార్థులు చుట్టు ప్రక్కల విద్యావంతులు అవడమేకాక 50 శాతం సీట్లు చుండూరు బాధితులకు లభ్యమవ్వడంతో మొత్తం రాష్ట్రంలోనే అత్యున్నత విద్య కల్గిన దళితవాడగా చుండూరు బాధితుల కాలనీ రూపొందింది. ఈ డిమాండ్‌ను మొదట్లో జనార్దనరెడ్డి ప్రభుత్వం వ్యతిరేకించింది. దళిత ఉద్యమం నంద్యాలకు చేరుకుని ఆయన మీద మృతవీరుల భార్యలను ఎన్నికల పోటీలో నిలబెట్టడానికి సిద్ధపడినప్పుడే పివి నర్సింహారావు కూడా చర్చలకు కబురు పంపారు. ఈ చర్చల్లో ఆయన రెసిడెన్షియల్‌ కాలేజీని అంగీకరించారు. ఈ పోరాట ఫలితంగా చుండూరు దళితవాడలో ప్రతి కుటుంబానికీ అర ఎకరం చొప్పున 225 ఎకరాల భూమిని ఇవ్వడం జరిగింది. ఎక్కువ భూమిని భూమి కొనుగోలు పథకంలోనే ఇచ్చారు. 69 మందికి సామూహిక వివాహాలు చుండూరులో నిర్వహించి డాక్టర్‌ బిఆర్‌ అంబేద్కర్‌ చెప్పిన కుల నిర్మూలన భావాన్ని విస్తృతం చేయడం జరిగింది. చనిపోయిన వారి కుటుంబాలతో సహా 40 మందికి పైగా ఉద్యోగాలు సంపాదించాం.చుండూరు ఉద్యమం గురించి 1998లో మలేషియాలో జరిగిన ప్రపంచ దళిత మహాసభల్లో అభినందన తీర్మానం జరిగింది. ఈ సభకు రెండు వందల దేశాల నుంచి ప్రతినిధులు హాజరయ్యారు. ప్రత్యేక కోర్టు నెరవేరే వరకు అన్ని దేశాల ప్రతినిధులు కట్టుబడి ఉంటామని శపథం చేశారు. 1999లో లండన్‌లో జరిగిన మానవ హక్కుల సదస్సుల్లో విపి సింగ్‌తో పాటు పలువురు చుండూరు విషయాన్ని ప్రస్తావించారు. ఇది దేశ, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో చర్చించబడే దశకు వెళ్ళింది.

                       ఇక చుండూరు న్యాయ పోరాటానికి వస్తే చుండూరులో 2004లో ప్రత్యేక కోర్టు ప్రారంభమైంది. చుండూరు సాక్షులకు అమ్ముడుపోయే అవసరం లేదు. వారికి ఇల్లు, పొలం, ఉద్యోగం అన్నీ ఉన్నాయి. ఆత్మస్థైర్యంతో ఉన్నారు. చుండూరు సాక్షులు చెప్పిన సాక్ష్యాలతో భారతదేశం అంతా మారుమ్రోగాయి. వారు ఇచ్చిన సాక్ష్యాలతో జడ్జీలే కంటతడి పెట్టారు. ప్రత్యేక కోర్టులో ముద్దాయిలు 219 మంది. ప్రత్యేక కోర్టులో సాక్షులు 134 మంది. అయిదుగురు జడ్జీలు ఈ కేసును విచారించారు. ఈ కోర్టు తీర్పు 2007 జులై 31న వచ్చింది. ఈ కేసు వీర్పు వచ్చే నాటికి 219 మంది ముద్దాయిలకు గాను 179 మంది ముద్దాయిలు మాత్రమే మిగిలి ఉన్నారు. ఈ 219లో ఏడుగురిని ఇంకా అరెస్టు కూడా చేయలేదు. చుండూరు ప్రత్యేక కోర్టు 21 మందికి జీవిత ఖైదు, 35 మందికి ఒక సంవత్సరం శిక్ష, రూ.2 వేలు జరిమానా విధిస్తూ తీర్పు చెప్పింది. 2007 ఆగస్టులో ఈ కేసు హైకోర్టుకు వెళ్ళింది. 2014 జనవరిలో అప్పీలుకు వచ్చింది. 2014 ఏప్రిల్‌ 22న చుండూరు ప్రత్యేక న్యాయస్థానం ఇచ్చిన తీర్పును హైకోర్టు కొట్టి వేసింది. దేశమంతా ఈ కేసు కొట్టివేయడాన్ని ఖండించి ఇందులో వివక్ష ఉందని ఉద్యమం చేయడం జరిగింది. ఈ ఉద్యమంలో అన్ని సంఘాలూ తమ వంతు బాధ్యతను నిర్వహించాయి. డీజీపీ ప్రసాదరావు చొరవతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సుప్రీం కోర్టుకు అప్పీలు చేయడానికి అనుమతి ఇచ్చింది. సుప్రీం కోర్టులో కేసు అడ్మిట్‌ అయ్యింది (20472/2014). ప్రైవేటు కేసు బాధితుల కమిటీ కన్వీనరు జాలాది మోజెస్‌ వేశారు. దానిని సుప్రీం కోర్టు అంగీకరించింది. 2014 జులై 30న ఈ కేసు సుప్రీం కోర్టులో విచారణ కానుంది. ఈ కేసును వాదించాల్సిందిగా కారంచేడు కేసును సుప్రీం కోర్టులో వాదించిన ఎంఎన్‌ రావును దళిత మహాసభ కోరింది. ప్రభుత్వం అంగీకరించింది. సుప్రీం కోర్టులో మళ్ళీ తప్పక శిక్షలు పడతాయని దళితులే కాక దళిత ఉద్యమ, దళిత ప్రజల మద్దతుదారులంతా ఆశిస్తున్నారు. దేశంలో న్యాయస్థానాలకు, ధర్మానికి కూడా కులం ఉందని చుండూరు కేసు ఋజువు చేసింది. అయితే సామాజిక న్యాయం దళితులకు చేకూరే వరకూ ఈ పోరాటం జరుగుతూనే ఉండాలి. దళితులు మిగిలిన అన్ని కులాలతో, వర్గాలతో సమాంతరంగా ఎదిగే వరకూ అన్ని దిశలుగా ఈ పోరాటం సాగుతుంది. అయితే చుండూరు న్యాయ పోరాటం వెనుక ఉన్న చరిత్రను సరిగా అవగాహన చేసుకోకపోతే ఇది కేవలం కేసుల కోసం పోరాడినట్టే భావించడం జరుగుతుంది. ఈ న్యాయ పోరాటం దళిత విముక్తి పోరాటంలో భాగం మాత్రమే. అంతిమంగా కులం నిర్మూలన అయ్యే వరకు, భూమి పంపిణీ అయ్యే వరకు ఈ పోరాటం జరుగుతూనే ఉంటుంది. ఈ పోరాటంలో అందరూ భాగస్వాములే.

(ఆగస్టు 6న చుండూరు బాధితుల 23వ వర్ధంతి, జులై 30న సుప్రీం కోర్టులో 

చుండూరు కేసు విచారణ సందర్భంగా) 

- డాక్టర్‌ కత్తి పద్మారావు 

(వ్యాసకర్త దళిత ఉద్యమ నేత)

Prajashakti Telugu News Paper Dated : 23/07/2014 

గద్దర్:ఒక దృశ్యకావ్యం--- కత్తి పద్మారావు

సహజంగా వాగ్గేయకారులుగా సమాజం ముందు నిలబడ్డవారికి కవిగా, తాత్వికుడిగా, ఆర్గనైజర్‌గా, విశ్లేషకుడిగా, నృత్యకారుడిగా పేరురాదు. కాని, గద్దర్‌లో ఈ అన్ని లక్షణాలు ఒక సమాహారంగా వున్నాయి. అందుకే ఆయన మాటకు పాటకు ప్రాధాన్యత వచ్చింది. ఈమధ్యకాలంలో ఆయన ఉపన్యాసాలు కూడ ప్రేక్షకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి. సందర్భానికి అనుగుణంగా వ్యంగ్యాత్మకమైన బాణాలను సంధించడంలో ఆయనకొక ప్రత్యేకత వుంది. గద్దర్‌గారు నాకు 1975 నుండి తెలుసు. ఆంధ్రదేశంలో ’హేతువాదాన్ని’ ఒక ఉద్యమంగా తీసుకెళ్లే పనిలో నేను 1981లో హేతువాద మహాసభలను తెనాలిలో చాలా పెద్దఎత్తున జరిపినపుడు గద్దర్‌గారిని పిలిచాము. ఆయనకు నా చేత్తో ’డప్పు’ను కానుకగా యిచ్చాము. అప్పటికే విప్లవాన్ని, సామాజికవిప్లవాన్ని జోడించి పాడే గద్దర్‌గారికి చాలా ప్రఖ్యాతి వుండేది. 

1980 దశకంలో తెలంగాణాలోకాని కోస్తాంవూధలోకాని పేరు చెబితే జనం వచ్చేవారు కొందరే వుండేవాళు.్ల అందులో గద్దర్ మొదటివరుసలోనివాడు. ఆయన పాటల్లో ఒక తత్త్వం, ఒక ధర్మం, ఒక ఆవేశం, ఒక చర్య ఉండేవి. తెలుగువారి గుండెలో,్ల మెదళ్లలో ధర్మావేశాన్ని కలిగించాయి. శ్రీశ్రీ మహావూపస్థానం 1933 ప్రాంతాల్లో రాసింది. అది వచన కవిత. ఆ కవితలు చదివి కమ్యూనిస్టు ఉద్యమంలోకి చాలా మంది మధ్యతరగతివారు వచ్చారు. కాని ప్రజాసమూహాల్లో నక్సల్‌బరీ ఉద్యమ ప్రభావాన్ని తీసుకొచ్చింది గద్దర్, వంగపండు. వారు ప్రజలపై చూపిన ప్రభావం చరివూతాత్మకమైంది. నేను చిన్నప్పటినుండి పాటలురాస్తూ వుండేవాడిని. పాటగాళ్ళం ప్రాణం. మా చిన్నతనంలో నాజర్ బుర్రకథ, బండారు రామారావు, చెంచురామారావు, అద్దంకి మాణిక్యరావుల పద్యనాటకాలు చూసేవారం. వీళ్ళందరూ దళిత బహుజనుల నుండి వచ్చినవారే. ఆ తరువాత హేతువాద ఉద్యమంలో మేము వంగపండు, గద్దర్ పాటలకు అభిమానులుగా మారాం.

వీళ్లిద్దరూ బహుజనులే. ఈ నాలుగు దశాబ్దాల్లో బ్రాహ్మణుల్లో పుట్టిన వారెవరూ మమ్మల్ని ప్రభావితం చేయలేకపోయారు. కారణం వారి భాష, శ్రుతి మా చెవులకు అందలేదు. సాహిత్య విద్యార్ధిగా భట్టుమూర్తి రామరాజ భూషణుని ’వసుచరిత్ర’, పరవస్తు చిన్నయ్యసూరి ’నీతి చంద్రిక, తరువాత వేమన్నను, పోతులూరి వీరవూబహ్మాన్ని ఇష్టపడేవాళ్ళం. వచనకవిత్వ ధారకు వచ్చిన కొత్తల్లో శ్రీశ్రీని, బాలగంగాధర్ తిలక్‌ను ఇష్టపడేవాళ్ళం. జాషువాను చదివాక విషయపరంగా ’గబ్బిలం’ ముందుకు వచ్చింది. గద్దర్‌గారిపాటలు విన్నాక నాకు వేమనలో వున్న తెలుగు, సూటిదనం ఆయనలో కనిపించాయి. చిన్నయ్యసూరిగారి ’నీతిచంవూదిక’లోని ప్రకృతిని, జంతువులను ఉదహరిస్తు చెప్పే పద్ధతీ, పోతులూరి వీరవూబహ్మంలోని భవిష్యత్ దర్శనం, జాషువాలోని దళితతత్వం గద్దర్‌గారిపాటల్లో చూశాను. గద్దర్‌పాటలు వింటున్నపుడు ఉన్నంతగా చదువుతున్నప్పుడు బలంగా వుంటాయా అనే అనుమానం వుండేది. వింటున్నపుడే నోటి కొచ్చే గుణంవాటిలో వుండేది. ఆయనలో సున్నితత్వం ఉంది. పాటకు పాటకు మధ్య ఆయన అమరవీరుల గురించి, పేదలగురించి గుండెలు ద్రవించే మాటలు చెబుతారు. అదంతా కవిత్వమే. గద్దర్‌ని వాగ్గేయకారుడిగా తేల్చాలని వి.ర.సం. భావించింది. విరసంలో చెరబండరాజు రాసిన ’కొండలు పగలేసినం’ గద్దర్ బ్యాలేగా ’పాడింది ఖమ్మంలో చూశాను. అప్పుడు నేను ఉపన్యాసకుడిగా, ’గద్దర్’ గాయకుడిగా మొదటి వరుసలో వున్నాం. ఇద్దరం సభకొస్తే వేలాది మంది ప్రజలు వచ్చేవారు. గద్దర్ వస్తున్నాడంటే నేను సభకు అంగీకరించేవాణ్ణి. ఆయన కవిత్వం వినడానికి ఎదురువచ్చి కూర్చునేవాణ్ణి. మాకు అప్పుడు ఇద్దరం దళితులమే అనే స్పృహలేదు. ఒకసారి పొన్నూరులో కె.వి.రమణాడ్డిగార్ని సభకు పిలిచాము. ఆయన రాసిన ’కవి కోకిల’ ’మహోదయం’ అనే గ్రంథాలు ఇచ్చారు. వారి అమ్మాయి, అల్లుడు పొన్నూరులో డాక్టర్లుగా పని చేస్తున్నారు. ఆయన తరచూ వస్తుంటారు. వారిని అడిగాను- మీరు వ్రాసిన వాటిలో ఒకాయన ’రెడ్డి’, ఒకాయన బ్రాహ్మణసంస్కర్త. దువ్వూరిరామి రెడ్డి భూస్వామ్య భావాలకు ప్రతినిధి, గురజాడ బ్రాహ్మణ సంస్కర్త. మరి విప్లవ భావాలను పాటలో తెస్తున్న గద్దర్ మీద ఒక పుస్తకం ఎందుకు వ్రాయలేదని’ అడిగాను. తరువాత ఆయన గద్దర్‌మీద పెద్దవ్యాసం రాశారు. అప్పుడు మేము ప్రతి ఆదివారం ఒకొక్క మేధావిని ఉపన్యాసకుణ్ణి పొన్నూరు పిలిచి మా ఇంటిలో ఆతిధ్యం ఇచ్చేవారం. ’జ్వాలాముఖి’ని పిలిచాను. ఆయన గొప్ప ఉపన్యాసకుడు. అయితే ఆయన ఉపన్యాసంలో మంచికి, చెడుకి బ్రాహ్మణులనే ఎక్కువ ఉటంకిస్తున్నాడు. ఇది ఆశ్చర్యం వేసింది. ’జాషువా’నిగాని, వేమన్ననుకాని అంబేద్కర్‌నుకాని, గద్దర్‌ని కాని పేర్కొనలేదు. ఆ తరువాత నేను మాట్లాడేను. విప్లవ రచయితలకంటే కూడ గద్దర్, వంగపండు, అరుణోదయ రామారావు వీళ్ళు మంచి తెలుగు కవిత్వం రాస్తున్నారు. వారిపాటల్లో ఈ వి.ర.సం.వారి వచన కవిత్వంకంటే కూడ మంచి తెలుగు వస్తున్నది. ప్రతీకలొస్తున్నాయి. వ్యంగ్యము, ధ్వని వస్తున్నాయి’ అన్నాను. భోజనాల సమయంలో కూడ చర్చ జరిగింది. జ్వాలాముఖి హిందీలో పండితుడు. నిఖిలేశ్వర్ కూడ హిందీలో పండితుడే. సంస్కృతపదాలనే మిక్కుటంగా కవిత్వంలో వాడేవారు. ఇకపోతే ఎక్కువ హిందీ కవిత్వాన్ని అనువదించేవారు. 1971లో నేను జనగీతం రాసి వారిద్దరిని పీఠిక రాయమన్నాను. అప్పటికి వచ్చినకవిత్వంలో అది మొదటి దళిత కవిత. 

అర్దరేతిరికాడ

అరగాలిన పీనుగుల 

పడదోసికాలుస్తుండు ఓడురా వాడు 

భారతమ్మోరి కడగొట్టు కొడుకా, 

పెద్దోళ్ళు నలుగురు 

వెలిబెట్టివాణ్ణి 

సోద్దెంగ చూస్తూ 

నవ్వుతుందేరా 

బిడ్డల్ని కందా! 

గడ్డల్ని కందా! 

(కడుపు తీపి - జనగీతం)

దీనిమీద జ్వాలాముఖి పెద్ద పీఠిక వ్రాశాడు. విరసంలోకి ’దళిత’ వస్తువు రాలేదని ఒప్పుకొన్నాడు. కాని జననాట్యమండలి అలా కాదు. పేద ప్రజల గుండె చప్పుళ్ళు వినిపించింది. ఇటీవల వరవరరావు కవిత్వం బృహత్‌సంకలనం చూశాను. ఆయన పీఠికల్లో ఎక్కడ గద్దర్ ప్రస్తావన లేదు. విప్లవేతర బ్రాహ్మణుల గురించి ఎందరి గురించో గుర్తు చేసుకున్నారు. ఎన్ని సభల్లో వరవరరావు గద్దర్ పాటలు వినివుంటాడు. ఆ స్పందన వ్యక్తం చేయలేదంటే సొంత సంస్థలోనే ఆయన ఎంత కుల వివక్షను అనుభవించి వుంటారో అనిపించింది. బ్రాహ్మణులు ఏ ఉద్యమాల్లోవున్నా నోటితో దళితులను ప్రశంసిస్తారేమోకాని రాతలో ప్రశంసించరు. అందుకే గద్దర్ తన పాటమూలాలను తానే చెప్పుకొన్నాడు. ఈ ప్రభావం గద్దర్ మీద కూడ పడింది. తన సమకాలికులను రాత పూర్వకంగా, నోటి పూర్వకంగా ప్రశంసించడంలో గద్దర్ వెనకబడేవున్నాడు. ఇది విరసం ప్రభావంతోనే జరిగిందని నేను అనుకొన్నాను. గద్దర్‌కు అనేక అస్పష్టతలు వున్నాయి. సిద్దాంతపరంగా, జీవనక్షికమంపరంగా, అభివ్యక్తిపరంగా ఎన్నివున్నా ఆయన ఈ యుగంలో ఒక లెజెండు కావడనికి కారణం ఆయన పాటలోని కవిత్వం. ఆయన గొంతులోని ’మెలొడీ’. ఆయన హృదయంలోని సున్నితత్వం. తెలుగుపాటపై సాహితీ విమర్శలో వివక్ష:

వచన కవిత్వం మీద వచ్చిన విమర్శ పాటమీద రాకపోవడం బ్రాహ్మణ పక్షపాతమే. పాటలు ఎక్కువగా దళిత బహుజనులు రాస్తున్నారు. ఈపాటల మూలాలు వి.ర.సం. బ్రాహ్మణులకు కూడ తెలియదు. ఒకసారి తిరుపతిలో యూనివర్సిటి విద్యార్థ్ధుల సభకు పిలిచారు. త్రిపురనేని మధుసూదనరావు అంటే నాకెంతో అభిమానం. బాగా చదవరి. ఉపన్యాసకుడు కూడ. నేను హేతువాద నాయకుడు నాగసిద్ధాడ్డిగారింట్లో దిగేవాడిని. వారి దగ్గరకు వెళ్ళాం. వారితో సంభాషణల మధ్యలో వి.ర.సం. ప్రస్తావన వచ్చింది. త్రిపురనేని రామస్వామికి దాయాదులు అవుతారు. వారిదీ గుడివాడే. కవిత్వము, చైతన్యమూ పుస్తకం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఆయనకు విరసంలోని బ్రాహ్మణ రచయితలమీద అసంతృప్తి వుంది. ఆయనఅప్పుడు కె.జి. సత్యమూర్తి శివసాగర్ ప్రభావంలో వున్నాడు. గద్దర్ గురించి ఆయన పట్టించుకొని మాట్లాడే స్థితిలో లేడు. కారణం ’పాట’లో అత్యున్నతమైన కవిత్వం వుంటుందని వారు గుర్తించకపోవడమే. గద్దర్‌గారు ఇవన్నీ పట్టించుకొనేవారు కాదు. వారందరికి గద్దర్ వినవూమంగా ఉండేవాడు. పెద్దలతో వివాదపడటం ఆయన స్వభావం కాదు. ఒక సాహిత్య చరివూతకారుడిగా నేనే ఆయన తరుఫున మాట్లాడేవాణ్ణి. ఆ విషయం గద్దర్‌కి తెలియదు. నేనెప్పుడూ ప్రస్థావించలేదు. ఇదంతా సాహిత్య చరివూతలో భాగంగానే నేను చూసేవాడిని. కాని ఇతరం కాదు. గద్దర్ మీద మీకు అంత అభిమానం ఎందుకు అని చాలా మంది అడిగారు కాని చెప్పే అవకాశం ఇప్పుడే వచ్చింది. అది కుల పరమైందని కూడ కొందరు అభియోగం వేశారు. గద్దర్‌కాని, నేనుకాని కుల సంఘాల నుండి వచ్చిన వారంకాదు. నేను హేతువాద వుద్యమంనుండి వచ్చాను ఆయన వర్గ పునాదినుండి వచ్చాడు. తెలుగు సాహిత్య చరివూతకి గద్దర్‌కి సంబంధం వుంది. అందుకే గద్దర్ అనగానే అనేక అంశాలు చర్చకు వస్తాయి. గద్దర్ ఒక వ్యక్తిగాదు; ఆంధ్రదేశంలో ప్రధానమైన నక్సలైట్ ఉద్యమం, దళిత వుద్యమాలలో సాంస్కృతిక యోధుడిగా పని చేసినవాడు. ఇవి రెండూ వర్గ, కుల ఆధిపత్యాన్ని ఎదిరించిన ఉద్యమాలు. ఈ ఉద్యమాల్లో సిద్ధాంతాంశాలు వున్నాయి, తాత్వికాంశాలు వున్నాయి, జీవితాంశాలున్నాయి. గద్దర్‌పై కాల్పులు జరిగినప్పుడు మరుక్షణం నన్ను హాస్పిటల్‌లో చూసిన పోలీసులు నన్ను నక్సల్‌బరీ ఉద్యమ సానుభూతిపరుడినని అనుకున్నారు. సత్యమూర్తిగారు లుంబీనిలో ఉన్నప్పుడు కూడ అనుకొన్నారు. నిజానికి నేను సాయుధపోరాటానికి వ్యతిరేకిని. ఫక్తు అంబేద్కర్‌వాదిని. అంబేద్కర్ కుల నిర్మూలనక్షిగంథమే నా ప్రణాళిక. కాని గద్దర్ సాంస్కృతిక పోరాట రూపానికి అభిమానిని. ఇవి రెండు రెండు భిన్నమైన అంశాలు. 

వేమన్న గురించి బ్రౌన్ పట్టించుకొన్నట్టు ఇప్పుడు గద్దర్ గురించి బి.నరసింగరావుగారు పట్టించుకొన్నారు. ’మా భూమి’, ’రంగులకల’ నిర్మాతగానేకాక కళాకారుల ప్రోత్సాహకుడిగా, మోటివేటర్‌గా వున్నారు. ఆయన సినిమా ’మా భూమి’లో గద్దర్ ’బండెనక బండికట్టి’ పాటపాడారు. అది ఆంధ్రదేశాన్ని ఊపింది. అప్పటినుండి నరసింగరావుగారిని నేను పలుసార్లు కలిశాను. గ్రామాల్లో ’మా భూమి’ సినిమా వేయిద్దామని కోరాను. నరసింగరావు లేకుండ గద్దర్ లేడు. బ్రౌన్ లేకుండ వేమన్న లేడు. కక్కయ్య లేకుండ పోతులూరి వీరవూబహ్మం లేడు. బసవడు లేకుండ వీరశైవ ఉద్యమం లేదు. నరసింగరావుగారి సలహా మంచి చెప్పినా చెడు చెప్పినా గద్దర్ అనుసరిస్తాడని ప్రతీతి. నరసింగరావుది నాకు తెలిసి పరిమిత, పరిణితమైన మాట. అది గద్దర్‌కి దిక్సూచి అనడంలో సందేహం లేదు. అయితే గద్దర్‌ది స్వతంత్ర వ్యక్తిత్వం. ఆయన ఎవరికీ అనుచరుడు కాదు. ఆయనది సొంత గొంతే. ఆయన స్టేజిమీద ఉన్నప్పుడు చూడాలి. అది ఒక పెద్ద దృశ్యం. నాకళ్ళల్లో గద్దర్ కళాదృశ్యం. ఆయనకళ్ళు ఎర్ర చేసినపుడు నాజర్‌లో ఉండే రౌద్రం చూశాను. గద్దర్ డప్పుకొడుతున్నప్పుడు సైన్యం కవాతుకు మార్చి బాండ్‌లా వుంటుంది. ’రెేలారే’ వంటి లయతోకూడిన ధ్వనులు ఆకాశాన్ని భూమిని ఏకం చేసేవి. ఆయన కొన్నిసార్లు నీలి సమువూదంలా, కొన్నిసార్లు ఎర్ర సమువూదంలా ఘోషిస్తాడు. ఆయన కర్ర తిప్పే పద్ధతిలో వీరత్వం వుంది. ఆయనది గుంపు నాట్యం. సంధ్య, దివాకర్, జైరాజ్‌వంటి ఎందరో సాంస్కృతిక యోధులు ఆయనతో గొంతు గలిపారు. వారి చరివూతను కూడ గద్దర్‌కు రాయవలసిన బాధ్యత వుంది. 

గద్దర్ రాజకీయ జీవితంకంటే కళాకారుడిగా, కవిగా, సాహితీకారుడిగా కొనసాగించిన జీవితమే గొప్పది. ఆయనమీద ఆయన తల్లి ప్రభావం అనన్యమైంది. భార్య విమల కూడ ఆయన జీవనక్షికమాన్ని నిర్ణయించడంలో ప్రభావాన్ని చూపింది. పిల్లలకంటే మేనల్లుడే ఎక్కువ అనుయాయి. కుటుంబ జీవనాన్ని కొనసాగిస్తూ ’ప్రజాయుద్ధ నౌక’గా పేరొందడం గొప్ప విషయం. కుటుంబం చాలా మంది ఉద్యమకారులను నియంవూతిస్తుంది. గద్దర్ ఈ విషయంలో సమతుల్యం చేశాడనిపిస్తుంది. నక్సలైట్ నిర్బంధాన్ని ఎదుర్కొని ఆయన చేసిన ప్రయాణం సామాన్యమైందికాదు. తిండి, నీరు, వసతి, పడక ఇవన్నీ ప్రజాజీవనంలోనే కొనసాగించారు. అప్పటికి పొన్నూరులో సాంస్కృతిక విప్లవాన్ని ముమ్మరంగా సాగిస్తున్నాం. అక్కడకు వచ్చినవావరైనా మా ఇంటిలో దిగేవారు. వారితో సంభాషణలో చాలా నేర్చుకొనేవారం. గద్దర్ బైటకి వస్తే ప్రజల్లో మమేకం అయ్యేవారు. ఆయనది చాలా స్పందించే హృదయం. ప్రజల దుఃఖానికి కరిగిపోయే గుణం ఆయనది. కళాకారుడికి గోసి, గొంగడిని ఆయనే ప్రవేశపెట్టారు. చిన్న గడ్డంతో ఆయన కళ్ళల్లో ఎన్నో భావాలు పలికించేవారు. ఆయన కళాత్మక ప్రదర్శనల్లో కుల, మత, వర్గభేదాలు లేవు. అందరూ ప్రేక్షకులే. అందుకే ఆయన్ని తెలుగుజాతి వైతాళికుడు అని సంబోధించాను. వేమన తరువాత ఆ స్థాయిని గద్దర్‌కే మనం ఇవ్వాల్సి వస్తుంది. గద్దర్ ఎర్ర నీలిసమువూదాలు పోటెత్తిన దగ్గర పునరుజ్జీవం పొందారు. అది అందుకోవడం కష్టం. అనుయాయులకు, మిత్రులకు అందకుండ ఎదగడం గద్దర్ వ్యక్తిత్వంలోని ప్రధానపార్శ్వం. 

మార్క్సిజం అధ్యయనంనుండి అంబేడ్కర్‌ను చూసినవారిలో లోతైన సమన్వయాన్ని మనం చూస్తాం. మార్క్సు తత్వశాస్త్రం అంటే ప్రపంచాన్ని వ్యాఖ్యానించేదేకాదు, సమాజాన్ని మార్చేది అనే వ్యాఖ్యానం ప్రసిద్ధమైంది. హెగెల్ భావవాదానికి ఫూలే భౌతికవాదాన్ని అన్వయించడంలో అతని ప్రతిభ వుంది. ఆ కోణం నుండి చూస్తే ప్రతి మార్క్సువాది అంబేద్కర్‌ను చదువవలసి వుంది. అంబేడ్కర్ కులనిర్మూలన, ’బుద్ధ ఆర్ మార్క్స్’ తులనాత్మక పరిశీలనతో చాలా కీలకమైన అంశాల్ని మన ముందుకు తెచ్చాయి.

మార్స్కుచెప్పిన దోపిడి నిర్మూలన, బుద్ధుడు చెప్పిన దుఃఖ నివారణలో వుంది. ఇద్దరూ వ్యక్తిగత ఆస్తిని కాదన్నారు. కాకపోతే ఒక వ్యవస్థను అవసరమైతే బలవంతంగా కూలదోసే దగ్గర అంబేడ్కర్ ప్రజాస్వామికంగానే పునర్నిర్మాణం జరగాల్సివుందన్నాడు. భారతదేశంలో ఆర్ధికశాస్త్ర విద్యార్ధిగా మార్క్సిజాన్ని అధ్యయనం చేసిన తత్వవేత్త అంబేద్కర్ మాత్రమే. డాంగేకాని, అధికారికాని, నంబూవూదిపాద్‌కాని, ఇంకా ఏ మార్క్సిస్టు లేక ఎం.ఎల్. పార్టీనాయకులు మార్క్సును సరిగా అధ్యయనం చేయలేకపోయారు. అంబేడ్కర్ మార్క్సు ప్రతిపాదించిన అంశాలకంటే అదనంగా వున్నా వాటిని కూడ బౌద్ధంలో చూపించాడు. బౌద్ధంలో ఒక జీవన క్రమం ఉంది. సత్యమూర్తిగారితోను, గద్దర్‌తోను దళిత వుద్యమం తరుపున నేను ఎన్నోసార్లు మాట్లాడను. వారికి అంబేడ్కంర్ అంటే అపారమైన గౌరవం. కాని సాయుధపోరాటంలో అమరులైనవారి త్యాగాలపట్ల వారికి ప్రగాఢ సానుభూతి వుంది, ప్రేమ వుంది. తమ పాటలు విని ఉద్యమంలోకి వచ్చి ప్రాణాలు అర్పించినవారికి భిన్నంగా మేము ఆలోచించలేమనేది వారి వాదన. మార్క్సు అంబేడ్కర్‌వాదం స్పష్టంగా ప్రజాస్వామ్యాన్ని పేర్కొంది. అలాగే పార్లమెంటరీ రాజకీయ పోరాటాన్ని ప్రయోగంలో నిలిపింది. సాంస్కృతిక విప్లవాన్ని, తాత్విక విప్లవాన్ని స్పష్టంగా నిర్దేశించింది. తప్పకుండ మార్క్సిస్టు లెనిన్ వాదాలకు అంబేద్కర్ వాదానికి ఆచరణలో తేడా వుంది. కాని అంతిమంగా ఇద్దరూ కోరుకొంటున్నది సమ సమాజాన్నే. అయితే ఇంత స్పష్టమైన విధానరేఖ ఉన్నప్పటికి కూడ మార్క్సిస్టుపూనినిస్టు పార్టీల అనుబంధ సాంస్కృతిక విప్లవానికి నాయకత్వం వహిస్తూ ప్రజల్లో, ప్రధానంగా అస్పృశ్యతను అనుభవిస్తున్న ప్రజల్లో వుంటున్న మార్క్సు వాదులందరికి ఈ సమస్య ఎదురవుతుంది. పీపుల్స్‌వార్ దగ్గర, దాని అనుబంధ సంస్థల దగ్గర ’అస్పృశ్యతా’ నిర్మూలనకు, కులనిర్మూలనకు కార్యక్షికమం లేదు. ఆవిషయాన్ని వర్గపోరాటంలో భాగంగానే చూస్తున్నారు కాని ఇతరం కాదు. ’అస్పృశ్యులు’ కుల పీడితులు మైదాన ప్రాంతాల్లో సామూహిక దాడులకు గురవుతున్నారు. 

కారరచేడులో ఇదే జరిగింది. మా మంచి నీళ్ళు మురికి చెయ్యవద్దన్నందుకు అగ్రకుల భూస్వాములు దారుణమారణ హోమం చేశారు. వారి సమాధుల మీద ’దళిత సహాసభ’ అని వ్రాసి ఉద్యమం సృష్టించాం. గద్దర్‌గారు వచ్చారు దళితులకోసం పాటరాశారు, పాడారు. దళిత పులులమ్మాఅనే ఈపాట దళిత ఉద్యమానికి ఊపుఇచ్చింది. పాటలో ధర్మవీరం ఉంది. తెలుగు సాహిత్యంలోనే శిఖరాయమానమైన పాట అది. 1985 చలోచీరాల సెప్టెంబర్ 1 మహాసభలో గద్దర్ ఈపాట ఆలపించారు. దళిత మహాసభ వేదికపైకి వరవరరావుని రానివ్వలేదు. కేవలం దళితులే దళితుల గురించి పాడతారు, మాట్లాడతారు అనేది నియమం. ఈ నియమం వివాదాస్పదం అయింది. ఈ వివాదమే దళిత వ్యక్తిత్వాన్ని నిలిపింది. దళిత ఉద్యమానికి విరసంలో వుండే బ్రాహ్మణులకు వైరుధ్యం వుంది. దళిత ఉద్యమానికి, జననాట్యమండలికి వైరుధ్యం లేదు. జన నాట్యమండలిలో బ్రాహ్మణులు లేరు, దళిత బహుజనులే వున్నారు. వారు పల్లెల్లో పుట్టారు, పల్లెల్లో ఆడతారు, పాడతారు, తింటారు, పండతారు. వారు మిడిలిక్లాస్ కాదు, శ్రామికజనం. దళిత ఉద్యమ పోరాటంలో అనేక వేదికల మీద జననాట్యమండలి తన ఉద్యమ స్పూర్తిని చాటింది. కొన్నిసార్లు ఆయుధాలు లేకుండ ఈ పోరాటంతో ఏమి సాధించలేరని చెప్పింది. అప్పుడు మేము విభేదించాం. అంబేడ్కర్ ఆయుధాలతో పోరాడలేదు. అంబేడ్కర్‌ది తాత్విక ఆయుధం. అది మామూలు ఆయుధాలకంటే బలమైంది. మీరూ అంబేడ్కర్‌ను చదవండి అని చెబుతూ వచ్చాం. 1991లో చుండూరులో దళితులపై ఊచకోతప్పుడు కూడ ఈ సవాలు ఎదురైంది. గద్దర్ అప్పుడు పార్టీమనిషిగా మాట్లాడాడు. దళిత వుద్యమం అంబేడ్కర్ బాటలోనే చలో ఢిల్లీ వరకు వెళ్ళింది. ఇదంతా వైరుధ్యం సమన్వయం పద్ధతిలోనే జరుగుతూ వచ్చింది. 1989 తరువాత గద్దర్‌లో గుణాత్మకమైన మార్పు చూశాను. అంబేడ్కర్ అధ్యయనం పెరిగింది. ’కులసమస్య’ను పట్టించుకోకుండ ఏ పార్టీ విజయవంతం కాదు అనే అంశాన్ని పార్టీలో ’గద్దర్’ పెట్టగలిగాడని విన్నాను. అది గద్దర్ కంట్రిబ్యూషన్ అనే చెప్పాలి. మారోజువీరన్న కూడ ఇదే వైరుధ్యానికి గురయ్యాడు. ’కులనిర్మూలన’ ఉద్యమాన్ని కుల అస్తిత్వ ఉద్యమంగా అతడు భావించాడు. వర్గ,కుల అంశాలను జోడించ ప్రయత్నించాడు. ప్రయోగంలో వైఫల్యం జరిగింది. కాని, భారతసమాజంలో ’కులం’ ప్రాధాన్యం చర్చకు రావడం ’కారంచేడు’ తరువాతే. అందుకే కారంచేడు ఉద్యమానికి ముందు గద్దర్ వేరూ, కారంచేడు ఉద్యమం తరువాత గద్దర్ వేరూ అవుతూ వచ్చారు. గద్దర్‌మీద కాల్పులు జరిగినప్పుడు పార్టీలకు సిద్ధాంతాలకు అతీతంగా దళితులు, బహుజనులు ఇతర ప్రజాబాహుళ్యం హృదయంతో స్పందించారు. తెలంగాణా ఉద్యమంలో దళిత బహుజనులు మరింతగా గద్దర్‌ను సొంతం చేసుకున్నారు. 

- కత్తి పద్మారావు

(మిగతా రే

Namasete Telangana News Paper Dated : 13/06/2012 

Gaddar Oka Drushyakavyam--by Katti Padma Rao

Namasete Telangana News Paper Dated : 13/06/2012 

సిబిఐ దర్యాప్తుల్లో దళిత కోణం ---కత్తి పద్మారావు,

నిజానికి సీమాంధ్రకు చెందిన ముఖ్యమంత్రులు తెలంగాణకే కాదు సీమాంధ్ర దళిత బహుజనులకు పెద్ద ఎత్తున సామాజిక ద్రోహం చేశారు. వీరి అక్రమాల వల్లనే తెలంగాణ డిమాండ్ కూడా ముందుకు వచ్చింది. అగ్రకుల రాజ్యాధికార స్వభావాన్ని దళిత బహుజనులు అర్థం చేసుకోవల్సిన అవసరం వుంది. ఆర్థిక నేరాలు, రాజకీయ హత్యలు, అబద్ధ ప్రచారాలతో ఇప్పుడు నడుపుతున్న కార్పొరేట్ రాజకీయాల స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవల్సిన చారిత్రక సందర్భం ఇది. 

కేంద్ర నేర పరిశోధక సంస్థ (సిబిఐ) దేశవ్యాప్తంగా తన కార్యక్రమాలు ముమ్మరం చేసింది. అధికారంలో ఉన్న పార్టీలకు అనుకూలంగా వ్యవహరిస్తుందనే అపప్రథ ఈ సంస్థపై ఉన్నది. అయితే వివిధ కుంభకోణాల్లో మాజీ కేంద్ర మంత్రులు రాజా (డిఎంకె), సురేశ్ కల్మాడీ (కాంగ్రెస్), కరుణానిధి తనయ కనిమొళిని అరెస్ట్ చేయడం వల్ల సిబిఐ కొంత పారదర్శకత కూడా చూపిస్తూనే వెళుతుందనక తప్పదు. 

దళిత బహుజనులు కరుణాశీలురు. సహజంగానే ఎవ్వరు అరెస్ట్ అయినా వారు సానుభూతి చూపుతారు; అయితే తమ భూములు, సంపదలను దోచుకున్న వారు అరెస్టయినప్పుడు, శిక్షలకు గురయినప్పుడు కూడా జాలిపడడం ఆశ్చర్యం. నిజమే, చంద్రబాబు లాంటి వాళ్ళు ఎందరో ఇంకా నేర పరిశోధనకు గురికావలసివుంది. దాని కోసం కూడా చిత్తశుద్ధితో అందరూ కృషిచేయాలి. సుప్రీంకోర్టులో ఈ విషయం పెండింగ్‌లో ఉంది. ఒక దళిత మంత్రి చేసిన ఆరోపణల మూలంగా సిబిఐ నాలుగు రోజుల క్రితం వైఎస్ జగన్ మోహన్ రెడ్డిని అరెస్టు చేసింది. ఆయన అక్రమార్జన వ్యవహారాలను రాజకీయ కోణం నుంచి కాకుండా నిష్పక్షపాతంగా సిబిఐ కోణం నుంచి దళిత బహుజనులు చూడాల్సిన సందర్భం ఇది. ఒకవేళ ఇటువంటి నేరపరిశోధనలే లేకపోతే దేశసంపద ఏమౌతుందో కూడా ఆలోచించాల్సివుంది. అందరికీ చెందాల్సిన సంపద కొందరి గుత్తస్వామ్యం కావడం రాజ్యాంగ విరుద్ధం అనే విషయాన్ని కూడా అవగాహన చేసుకోవాలి. 

వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షులు జగన్ మోహన్ రెడ్డి మీద భాతర శిక్షా స్మృతి సెక్షన్ 120 బి. రెడ్ విత్ 480, 409, 468, 471; అవినీతి నిరోధక చట్టంసెక్షన్ 13 (2) రెడ్ విత్ (13) 1 సి.డి. కింద కేసులను సిబిఐ నమోదు చేసింది. కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యే పి.శంకర్‌రావు 2011 ఆగస్టులో రాసిన ఒక ఉత్తరం మేరకు జగన్ ఆదాయానికి మించి ఆస్తులు కూడబెట్టారనే ఆరోపణపై రాష్ట్ర హైకోర్టు విచారణకు ఆదేశించింది. ఆ విచారణలో భాగంగానే సిబిఐ తన దృష్టిని జగన్‌పై కేంద్రీకరించింది. 

2004 మార్చి చివరినాటికి రూ.11 లక్షల ఆదాయం ఉన్న జగన్ నేడు రూ.43వేల కోట్ల ఆస్తులకు అధిపతి. ఇదెలా సాధ్యమయింది? జగన్ తండ్రి వైఎస్ రాజశేఖరరెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న కాలంలో రాష్ట్రంలోని వేలాది ఎకరాల భూములు బహుళజాతి కంపెనీలకు, దేశీయ పారిశ్రామికవేత్తలకు ధారాదత్తం చేసి తన కుమారుడి పరిశ్రమల్లోకి దొడ్డి దోవన ధనాన్ని ప్రవహింప జేశారు. జగన్ కంపెనీల్లో భారీ ప్రీమియంతో వారు పెట్టుబడులు పెట్టారని సిబిఐ తన పరిశీలనలో నిగ్గు తేల్చింది. హెటిరో గ్రూప్, ఇండియా సిమెంట్స్, దాల్మియా సిమెంట్స్, పొట్లూరి వరప్రసాద్, నిమ్మగడ్డ ప్రసాద్, పెన్నా గ్రూప్, ల్యాంకో గ్రూప్, సజ్జల గ్రూప్ తదితరులు రూ.250 నుంచి రూ.1140 వరకు ప్రీమియంతో జగన్ కంపెనీల్లో పెట్టుబడులు పెట్టారని సిబిఐ గుర్తించింది. 

వైఎస్ రాజశేఖర రెడ్డి ఆశ్రిత పక్షపాతానికి ఒడికట్టారు, కొందరు పారిశ్రామిక వేత్తలతో కుమ్మక్కై దేశ సంపదనే అమ్మడానికి చూశారు. ఇదంతా ఆయనొక పథకం ప్రకారమే చేశారు. దేశ సంపదను కుదువ పెట్టడానికి ఆయన ఎన్నుకున్న పారిశ్రామికవేత్తలందరూ అక్రమార్జనలో గజగండులే. జగన్‌కు ముందు అరెస్ట్ అయిన నిమ్మగడ్డ ప్రసాద్ విషయానికి వస్తే ఈ విధమైన దోపిడీలో అతనికి చాలా ప్రావీణ్యం వున్నట్టు కనబడుతుంది. పన్నెండు సంవత్సరాలకు ముందు ఆయన ఒక సేల్స్ ఎగ్జిక్యూటివ్ మాత్రమే. ఎంతో నష్టాలకు గురైన ఔషధ సంస్థ హెరెన్ డ్రగ్స్‌ను కొనుగోలు చేసి మ్యాట్రిక్స్ లేబోరేటరీస్ అని పేరు మర్చారు. 

2007లో అమెరికన్ ఔషధ సంస్థ 'మిలన్'కు మ్యాట్రిక్స్ లేబోరేటరీస్‌ను అమ్మడం ద్వారా రూ.570 కోట్లు సంపాదించారు. మారిషస్‌కు సంబంధించిన కొన్ని సంస్థల ద్వారా రూ.864.4 కోట్ల డబ్బును జగన్ మీడియా సంస్థల్లో పెట్టుబడులు పెట్టినట్లు సిబిఐ ఆరోపిస్తుంది. ఆ తరువాత కొంత వాటా అమ్మిన తరువాత కూడా రూ.505 కోట్ల మేరకు ప్రసాద్ పెట్టుబడులు యింకా ఆ మీడియా సంస్థలో మిగిలే వున్నాయి. నిమ్మగడ్డ ప్రసాద్ ప్రారంభించిన గిల్ క్రిస్ట్ ఇన్వెస్ట్‌మెంట్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్, ఆల్ఫా విల్లాస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్, ఆల్ఫా ఎవెన్యూస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్‌లు జగన్‌కు చెందిన సంస్థల్లో భారీగా పెట్టుబడులు పెట్టాయని సిబిఐ భావిస్తుంది. 

ఈ పరిశోధన చేసే కొద్దీ దేశీయ వనరులు అమ్మడానికి మంత్రిమండలిని మొత్తాన్ని ప్రభావితం జేసి అక్రమంగా 26 జీ.ఓ.లు, వైఎస్ రాజశేఖర రెడ్డి తన మంత్రులపై వొత్తిడితో జారీ చేయించారని అర్థమవుతుంది. ఈ వ్యవహారంలో మోపిదేవి వెంకట రమణ, గీతారెడ్డి, సబితా ఇంద్రారెడ్డి, ధర్మాన ప్రసాదరావు, కన్నా లక్ష్మీనారాయణ వంటి మంత్రులందరికీ ప్రమేయముంది. ఇప్పటికే మోపిదేవిని సిబిఐ అరెస్టు చేసింది. ఈ ప్రక్రియలో బలమైన రెడ్డి మంత్రులు నెవ్వరినీ రాజశేఖరరెడ్డి పెట్టుకోలేదు. కాపులు, ఎస్సీ, బీసీ మంత్రులే ఎక్కువగా ఇందులో ఇరికించబడ్డారు. ఇద్దరు మహిళా మంత్రులను ఇరికించారు. 

'వాన్ పిక్' ప్రాజెక్టులో నిమ్మగడ్డ ప్రసాద్‌కు ధారాదత్తం చేసిన భూముల్లో ఎస్సీ, బీసీ రైతులే ఎక్కువగా ఉన్నారు. నిజానికి ఈ విషయాలపై ఎవరు అరెస్టవుతున్నారు? కేసులు ఎవరి మీద జరుగుతున్నాయి? అనే దాని మీద కంటే దేశ సంపద ఎలా ఈ అవినీతి రాజకీయవేత్తల వల్ల కొల్లగొట్ట బడుతుంది? దేశం ఎలా తాకట్టులోకి వెళుతుంది? అనే విషయాలను తెలుసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ఎస్సీ బీసీ మంత్రులు కమ్మ, రెడ్డి ఆధిపత్యంలో నేరానికి గురౌతున్నారని తెలుసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. ఇది కమ్మా రెడ్డి పెట్టుబడిదారీ రాజకీయ దోపిడీ యుద్ధం అయినప్పటికీ కూడా రెండు వర్గాల వల్ల నష్టపోతున్నది దళిత బహుజనులే అని గుర్తించాలి. 

920 కిలోమీటర్ల సముద్ర తీరం కలిగిన కోస్తా తీర ప్రాంత వాసులైన బెస్తలు, యాదవులు, దళితులు, అగ్ర కులాలకు చెందిన కొందరు రైతులు కూడా ఈ మోసపూరితమైన చర్యల వల్ల తమ జీవన వ్యవస్థను కోల్పోయారు. 2007లో ప్రపంచ స్థాయిలో ఒక నౌకాశ్రయాన్ని, పారిశ్రామికవాడను నిర్మిస్తామని వాన్‌పిక్ ప్రాజెక్టును వ్యూహాత్మకంగా ప్రారంభించారు. మొదట ఈ ప్రాజెక్టు కోసం ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వానికి, యుఏఇ లోని రస్-అల్-ఖైమా సంస్థకు మధ్య ఒప్పందం కుదిరింది. రస్-ఆల్-ఖైమా ఇన్వెస్ట్‌మెంట్ అథారిటీ యుఏఇ ప్రభుత్వానికి ప్రాతినిధ్యం వహించింది. ఈ ఒప్పందం కుదిరిన వెంటనే ఆ ప్రాజెక్టులో 49 శాతం ఈక్విటీతో భారతీయ భాగస్వామిగా ఎమ్ఈహెచ్‌పీఎల్ చేరింది. 

గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాల్లో కారిడార్‌లను, ఓడరేవులను నిజాంపట్నం నౌకాశ్రయాన్ని నిర్మించి, నిర్వహించి బదలాయించే పద్ధతిని ఈ సంస్థలు చేపట్టాల్సివుంది. ఈ సంస్థ నిజానికి మొత్తం 'వాన్ పిక్' ప్రాజెక్టును ఎంఇహెచ్‌పిఎల్ - ప్రక్రియల సంయుక్త సంస్థ అయిన వాన్‌పిక్ ఫోర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (విపిపిఎల్) అభివృద్ధి చేయాల్సి ఉంది. కాగా ప్రసాద్ ఇంతలో తన చెప్పుచేతల్లో ఉండేలా 'వాన్ పిక్ ప్రాజెక్ట్ లిమిటెడ్' పేరిట సమాంతరంగా మరో సంస్థను సృష్టించారు. 'వాన్ పిక్' ప్రాజెక్టు పేరుతో ఆ కొత్త సంస్థ ఇప్పటిదాకా దాదాపు 13 వేల ఎకరాల భూమిని చేజిక్కించుకుంది. 

నిమ్మగడ్డ ప్రసాద్ ఇంత పెద్ద ప్రాజెక్ట్‌లో భూములు అపహరించి ఏ విధమైన నిర్మాణాలు చేయకపోవడం వల్ల దళిత బహుజన రైతులు అటు ఉద్యోగాలు లేక, ఇటు ఆ పరిశ్రమల ద్వారా వచ్చే ఉపాధి లేక దిక్కులేని వారయ్యారు. దీని వలన పదిమంది పారిశ్రామిక వేత్తలు, పదిమంది రాజకీయవేత్తలు బాగుపడితే ప్రయోజనం ఏమిటి? ఇందుకేనా ఇంగ్లీషు వాళ్ళ మీద మనం పోరాడి స్వాతంత్య్రం తెచ్చుకొంది? డాక్టర్ అంబేద్కర్ రాజ్యాంగంలో దేశసంపదను గూర్చి, సహజ వనరుల సంరక్షణ గూర్చి తెలిపిన అంశాలు మృగ్యమవ్వాల్సిందేనా? ఇక దళిత బహుజనులు ఆలోచించాల్సిన విషయం. 

కోస్తా తీర ప్రాంతంలో అనేక భూముల్ని వివిధ కంపెనీలకు ప్రభుత్వాలు ధారాదత్తం చేయడం సబబేనా? విశాఖపట్నంలో ఫార్మా సిటీకి 2,143 ఎకరాల భూమిని కేటాయించిన విషయంలో రాంకీ సంస్థ రూ.113.74 కోట్లు ఆయాచిత ప్రయోజనం పొందడం అందుకుగాను జగతి పబ్లికేషన్స్‌కు రూ.10 కోట్లు వచ్చి చేరడం వంటివి చూస్తే స్వప్రయోజనం కోసం వివిధ పెట్టుబడిదారీ సంస్థల్ని పెంచి పోషించి, అక్రమ లావాదేవీలకు పెద్ద పీట వేసి, చిన్న చిన్న సంక్షేమ పథకాలతో పెద్ద ప్రచారాన్ని చేసుకున్న రాజశేఖరరెడ్డి బండారం మరింత బయటకు వస్తుంది. అయితే రాజశేఖరరెడ్డి మరణాన్ని ఒక సెంటిమెంటుగా చూస్తున్న దళిత బహుజనులు అసలు మొత్తం వ్యవస్థలోనే దళిత బహుజనులు జీవించే హక్కు రద్దయ్యే ప్రమాదం వుందని, ఇది చాలా ప్రమాదకరంగా మారుతుందనే విషయం 2004-05లో యిచ్చిన సెజ్‌లను చూస్తే మనకు అర్థమౌతుంది. 

2004-05 నుంచి సెజ్‌ల కోసం 80వేల ఎకరాలను సేకరించింది. దీనితో సంబంధం లేకుండా ప్రభుత్వం మరో 30 వేల ఎకరాలను సేకరించింది. ఇందులో 70 వేల ఎకరాలను ఐదు సెజ్‌ల కోసం సేకరించారు. దానిలోంచి 50వేల ఎకరాలను కేవలం వాన్‌పిక్, కాకినాడ ప్రత్యేక ఆర్థిక మండలి, లేపాక్షి నాలెడ్జ్ హబ్, సత్యవేడు సెజ్, కృష్ణ పట్నం ఇన్‌ఫ్రా సెజ్‌కు అప్పగించారు. 

ఈ సెజ్‌ల మూలంగా మొత్తంగా నష్టపోయింది దళిత బహుజన రైతులే. మూలవాసుల్ని దెబ్బతీసే ఈ చర్యలను కేవలం రాజకీయంగా చూడటానికి వీలులేదు. ఆంధ్రుల ఆర్థిక సామాజిక సంస్కృతి అంతా భూమి, నీరు, ఖనిజ సంపద, అడవుల మీద ఆధారపడి వుంది. సముద్రతీరాన్ని ఎస్సీ, బీసీలు అడవులను ఎస్సీ, ఎస్టీలు ఆధారం చేసుకొని బతుకుతున్నారు. వారికి మూలాధారమైన సంపదను కార్పొరేట్ సంస్థలకు, మల్టీనేషనల్ కంపెనీలకు అమ్ముకుంటూ వారిని మధ్యతరగతిగా మారుస్తామని, కాలనీలను కట్టిస్తామని పరిశ్రమలు నిర్మించి ఉద్యోగ వసతి కల్పిస్తామని బూటకపు మాటలు చెప్పారు; 

పెట్టుబడుదారులకు అనుకూలంగా జీ.ఓ.లను విడుదల జేస్తూ సామాజిక ఆర్థిక దోపిడీకి గురౌతున్న ప్రతి అంశం మీద వ్యక్తులకతీతంగా నేర పరిశోధనలు చేయాల్సిన అవసరం ఉంది. ఈ భూములను తిరిగి ప్రజలకు ఎందుకు ఇవ్వరని ప్రశ్నించాలి. నిజానికి ఈ దోపిడీకి బీజం మన రాష్ట్రంలో చాలాకాలం క్రితమే పడింది. అందుకు కారకుడైన ముఖ్యమంత్రి ఎవరో ప్రత్యేకంగా చెప్పనవసరం లేదు. ఆయన చంద్రబాబు. 2002లో రాంకీ సంస్థకి 3,148 ఎకరాలను చంద్రబాబు అప్పగించిన విషయాన్ని మనం మర్చిపోకూడదు. దళిత బహుజనులకు న్యాయం జరగడం ఆయనకు ఇష్టంలేని విషయం. 

దాదాపుగా నిరాస్తిపరుడైన ఈ వ్యక్తి మూడు దశాబ్దాలలో అపర కుబేరుడు ఎ లా అయ్యారు? పిసిసి ప్రెసిడెంట్ బొత్స సత్యనారాయ ణ ఆనాడు వైఎస్‌కు ఆంతరంగికుడు. దళిత బహుజనుల సంపద కుదువపెట్టడంలో తన నాయకుడికి తోడునడిచిన వాడే. చంద్రబాబు పాలనలో కమ్మ వారిలో నయా పెట్టుబడిదారీ వర్గం స్థిరపడింది. ఈ అంశాలు కూడా సిబిఐ ద్వారా బయటకు రావాల్సివుంది. నేరపరిశోధనా సంస్థలు రాజకీయ ప్రాబల్యాలకు, అధికారాలకు గురికాకుండా తప్పక స్వతంత్ర ప్రతిపత్తిని సంపాదించవల్సివుంది. 

లోక్‌పాల్ బిల్లులో ఈ అంశం కూడా పరిశీలనలో ఉంది. ఎవరు ప్రభుత్వంలోఉంటే సిబిఐ వారికి అనుకూలంగా ప్రవర్తిస్తుందనే వాదనలు ఉన్నాయి. ఒక కులాధిపతి తీర్పును కప్పిపుచ్చడానికి ఒక మీడియా, మరో కులాధిపతిని కాపాడడానికి మరొక మీడియా ప్రయత్నిస్తున్న సందర్భంలో నిర్ధారితాంశాలు పాక్షికంగానే ప్రజల్లోకి వెళుతున్నాయి. నిజానికి సీమాంధ్ర నుంచి పాలించిన ముఖ్యమంత్రులు తెలంగాణకే కాదు సీమాంధ్ర దళిత బహుజనులకు పెద్ద ఎత్తున సామాజిక ద్రోహం చేశారు. అవి సెంటిమెంట్స్‌తో మాఫీ చెందే విషయాలు కాదు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ ఈనాడు అవినీతికి అడ్డాగా మారిపోయింది. వీరి అక్రమాల వల్లనే తెలంగాణ డిమాండ్ కూడా ముందుకు వచ్చింది. అగ్రకుల రాజ్యాధికార స్వభావాన్ని దళిత బహుజనులు అర్థం చేసుకోవల్సిన అవసరంవుంది. ఆర్థిక నేరాలు, రాజకీయ హత్యలు, అబద్ధప్రచారాలతో ఇప్పుడు నడుపుతున్న కార్పొరేట్ రాజకీయాల స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవల్సిన చారిత్రక సందర్భం ఇది. అమాయకత్వం వల్ల, బలవంతుల వల్ల ఈ రాజకీయ దోపిడీదారుల వల్ల నష్టపోయినవారు ఎక్కువ మంది బడుగులే. అనంతపురం జిల్లాలోని లేపాక్షి నాలెడ్జి హబ్ కోసం, చిలమత్తూరు మండలంలో 16,608 ఎకరాల భూమిని సేకరించాలని నిర్ణయించారు. 

అందులో 3,330 దళిత బహుజన కుటుంబాల 8800 ఎకరాలు భూములను తక్కువ రేట్లకు బలవంతంగా ప్రభుత్వాధికారులు ఉపయోగించుకున్నారు. ఈ బోర్డర్ జిల్లా నుంచి ఎందరో దళిత బహుజనులు జీనవోపాధి లేక వలసపోయారు. ఓబుళాపురం మైనింగ్‌లో బిపి ఆచార్య అక్రమాలకు అంతులేదు. గచ్చిబౌలిలో అత్యంత ఖరీదైన 258 ఎకరాల భూమిని కారు చౌకకు కొన్న ఎమ్మార్ ప్రాపర్టీస్ చదరపు గజం 40వేల రూపాయలు చొప్పున అమ్మింది. ఈ ప్రక్రియల కథకు అంతులేదు. రాజకీయనాయకులు ప్రభుత్వాధికారులు దేశసంపదను ఇలా దోపిడీచేస్తూ పోతూ దళిత బహుజనులు జీవించే హక్కును కాలరాస్తున్నారు. మరో స్వాతంత్య్రం కోసం ప్రజలు పోరుచేసే పరిస్థితులు మన ముందుకు వస్తున్నాయి. 

ఈ పరిస్థితుల్లో అగ్రకుల రాజ్యాధికార దోపిడీ పరిస్థితులను అర్థం చేసుకొని ప్రత్యామ్నాయ రాజకీయ వ్యవస్థ కోసం అంబేద్కర్ నిర్మించిన రాజ్యాంగాన్ని, రాజ్యాంగంలో ఇచ్చిన హక్కుల్ని సూత్రాల్ని రక్షించుకోవడం కోసం దళిత బహుజనులు పోరాడవలసిన చారిత్రక పరిస్థితి ముందుకు వచ్చింది. అన్ని వైరుధ్యాలు, అన్ని పోరాటాలను దళిత బహుజనులను సామాజిక ఆర్థిక, రాజకీయ పరిణామ దృష్టితో చూడడమే అంబేద్కర్ వాదం. ఇది కమ్మారెడ్డి రాజకీయ దోపిడీ శకం. దీనికి చరమ గీతం పాడాల్సింది దళిత బహుజనులే.

- డా. కత్తి పద్మారావు

Andhra Jyothi News Paper Dated : 31/05/2012

బహుజనశాస్త్రం ఆది భారతీయులు దళితులే! ---కత్తి పద్మారావు,

హిందూ సాంప్రదాయవాదులు, ఆధ్యాత్మిక వాదులు ఇటీవల బౌద్ధం కూడ హిందూమతంలో భాగమేనని వాదిస్తున్నారు. అంతేగాక సంస్కృత భాష హిందూ మతం సొత్తుగా భావిస్తున్నారు. ఇవి రెండూ వక్రీకరణతో కూడుకొన్నవే. వేదాలను ఆధారం చేసుకొని వచ్చిన వైదిక మతమే పరిణామంలో బ్రాహ్మణ మతంగాను, హిందూమతంగాను పిలవబడుతున్నది. ఇవి పర్యాయ పదాలుగానే వాడుబడుతున్నాయి. వేదాల్లోని పురుషసూక్తం 10వ మండలం చాతుర్వర్ణాన్ని ప్రతిపాదించింది. ఈ చాతుర్వర్ణేతురులే పంచమ వర్ణులుగా పేర్కొనబడ్డరు. ఈ శ్లోకాన్ని మనుస్మ ృతి విస్త ృతం చేసి వర్ణ వ్యవస్థకు సంబంధించిన దినచర్యను, కార్యక్షికమాన్ని ప్రకటించింది. వేదాల్లో అంతకుముందు మూలవాసుల మాతృస్వామ్య విధానం మీద, నీటి సంస్కృతి మీద దాడి జరిగింది. వేదాలు పితృస్వామికమైనవి. అందులో స్త్రీఅణచివేత, పితృస్వామిక అణచివేత ప్రముఖమైన అంశాలు.

వేదాలు భారతీయ మైనవి కావని మన చరివూతకారులందరూ అంగీకరించారు. దీనిని కోశాంబి, రోమిల్లా థాపర్, ఎల్.భాషం నిర్ధారించారు. సామాజిక చరివూతకారులు ఫూలే, అంబేద్కర్‌లు సంప్రమాణంగా నిరూపించారు. ఆర్యులు మధ్యాసియా నుంచి వలస వచ్చిన జాతులు. వారు మొదట సంచార జాతులు. వారు వాఙ్మయంతో పాటు ఆయుధాన్ని నమ్మారు. వారి దేవుళ్ళు, దేవతలు ఆయుధదారులు. వారిది వ్యాప్తి సంస్క ృతి, ఆయుధ సంస్క ృతి. సుదీర్ఘకాలం మూల జాతులతో వారు ఆధిపత్యం కోసం పోరాడారు. వారికి ఆధీనులైన వారిని శూద్రులన్నారు. వారిని ఎదిరించి పోరాడి ఓడిన వారిని బహిష్కరించి అస్పృశ్యులన్నారు. ఆదిభారతీయులకు అస్ప ృశ్య భావన లేదు. భారతదేశానికి ఆర్యులు రాక ముందు ‘అస్పృ శ్యత’ అనే శబ్దం కాని, ‘అస్పృశ్యత అనేభావన కాని భారతదేశంలో లేదు. వింధ్యాపర్వతాల ఇవతల దక్షిణాపథంలోకి ఈ బ్రాహ్మణాధిపత్య భావాలు రావడనికి చాలాకాలం పట్టింది.

ఆర్యులకు అనార్యులకు జరిగిన యుద్ధ క్రమం లో ఆర్యులు దేశీయ ప్రజల నుంచే ఎంతో మౌఖిక విద్య నేర్చుకొన్నారు. ఆ నేర్చుకున్న వాటిని వారు వేదాల్లో ప్రత్యర్థుల వాదాలుగా ఉటంకించారు. దేశీయమైన భావనను జలసంస్క ృతిని, సమతా మార్గాలను ఆధిపత్య వైదికార్య బ్రాహ్మణ వర్గం ధ్వంసం చేయడానికి ప్రయత్నించింది. దేశీ య నాయకులను, పోరాట యోధులను చంపడానికి ‘నిప్పు’ను ప్రధానం చేసి యజ్ఞయాగాలు నిర్వహించారు. యజ్ఞయాగాలంటే.. దేశీయోత్పత్తులైన నవధాన్యాలను, నేతిని అగ్నిలో పోసి తగులబెట్టి దేశీయ ప్రజలను ఆహారానికి దూరం చేయడమే. ఆహార ధాన్యాలనే గాక, జంతువులను వధించడమేగాక చివరకు నరబలి వరకు వారు కొనసాగించారు. దీన్ని ఎదుర్కోవడానికి మూలవాసుల నుంచి దేశీయ పండితులు సంస్కృ తాన్ని అధ్యయనం చేసి చార్వాకులు, లోకాయతులుగా ముందుకు వచ్చి ‘నాస్తిమృత్యోరగోచరః’ మృత్యువు తరువాత ఏమీ లేదని ప్రకటించగలిగారు.

‘భస్మీ భూతస్య దేహస్య పునరాగమనంకుతః’ భస్మమైన దేహము తిరిగి రాదు అని ప్రకటించారు. మొదటి ఆర్యరాజ్యాన్ని ధర్మరాజు స్థాపించాడు. ధర్మరాజు మొద ట వురి తీసింది చార్వాకులనే అనేది మనం అర్థం చేసుకోవాల్సివుంది.

మన దర్శనాల్లో మొదటి దర్శనం ‘చార్వాక దర్శనం’ రెండవది జైన దర్శనం. మూడవది నిరీశ్వర సాంఖ్యం,నాల్గవది నిరీశ్వర వైశేషికం, ఐదవది నిరీశ్వర బౌద్ధం, నిరీశ్వర న్యాయదర్శనం ఆరవది. ఈ షడ్ దర్శనాలు దేవుడు లేడని చెబుతున్నాయి. చైతన్యం కంటే ముందటిది పదార్థం. పదార్థం నుంచే చైతన్యం జనించింది. దేవుడు అభూత కల్పన అని వాదించాయి. తరువాత వాటి ముందు ఈశ్వరుణ్ణి చేర్చడం జరిగింది. ఎమ్.ఎన్.రాయ్ తన‘మెటీరియలిజం’ గ్రంథంలో విస్తృ తంగా ఈ విషయాన్ని చర్చించారు. తరువాత బ్రాహ్మణులు ఆయాతాత్విక శాఖ ల్లో జొరబడి మళ్ళీ పదార్థాన్ని సృష్టించడనికి ఏదో ఒక శక్తి ఉండి ఉంటుంది. ఆ శక్తే ప్రపంచాన్ని సృష్టించడమే కాకుండా, ప్రతి జీవికి జనన, మరణ గతులను వారి పూర్వ జన్మలను బట్టి నిర్ణయిస్తుంది. మనిషి నిమిత్త మాత్రుడు. అతడు ఈ సృష్టికి మూలమైన బ్రహ్మ అతడు సృష్టించిన గ్రహగతులను బట్టే వర్తిస్తాడు.

అతడిదేమిలేదు అని నిర్ణయించారు. దీనిపై తాత్విక చర్చ జరిగింది. ఉపనిషత్తులు, దర్శనాలు ఈ తాత్విక చర్చను మౌఖిక దశలో సత్యాసత్య నిరూపణ కోసం చేశా యి. లిఖిత దశకు వచ్చేసరికి అంతా ఈశ్వరమయం చేయడానికి ప్రయత్నం చేశా రు. నిజానికి బ్రాహ్మణ పండితులంతా ధర్మాన్ని, నీతిని మూలవాసుల దగ్గరే నేర్చుకున్నారు. దేశీయ విద్యలువీరి దగ్గరే నేర్చుకున్నారు. బుద్ధుడు తన సంఘవాదాన్ని, అనాత్మవాదాన్ని మూలవాసుల దగ్గరే నేర్చుకున్నాడు. ఆది భారతీయు లు గొప్ప తాత్వికులు. వారిది నిరీశ్వర సాంఖ్యం. ‘కపిల’ అంటే ‘నల్లనిది’ అని అర్థం. ఆ నల్ల తల్లిపాలు తాగి తత్వం చెప్పిన వాడే కపిలుడు. అతడే నిరీశ్వరసాంఖ్యాన్ని బోధించాడు. ఆ శాఖీయుల దగ్గరే బుద్ధుడు తన ‘నిరీశ్వర’ వాదాన్ని అధ్యయనం చేశాడు. ఆయుధ విద్యలో గొప్ప వారైన ఏకలవ్యుడైనా, బలరాముడైనా, వాలి అయినా దేశీయ సంస్కృతిలో జనించిన ఆదిమవాసుల వారసులే.

కాని వీరి జీవిత విధానానికి, ఆది భారతీయుల జీవిత విధానానికి స్పష్టమైన వైరుధ్యం వుంది. బ్రాహ్మణవాదం వ్యక్తివాదం, పితృస్వామ్య జీవనం, ఇతరుల ను అర్ధించడం బ్రాహ్మణవాదంలో తప్పులేదు. ఆదిభారతీయులది సంఘవా దం. ఇతరులను అడగకుండ తమ శ్రమ మీద తామే జీవించడనికి వారు ప్రయత్నిస్తారు. ఈ ప్రభావం ఆధునిక విద్య తరువాత బ్రాహ్మణ కుటుంబాల మీద పడింది. వారు వ్యక్తివాదం నుంచి కొందరు సామాజిక వాదానికి పరివర్తితం చెందుతున్నారుబాహ్మణ స్త్రీలు దళితులను వివాహంఆడినంత, బ్రాహ్మణ పురుషులు దళిత స్త్రీలను పెళ్లి చేసుకోలేకపోయారు. కారణం బ్రాహ్మణ స్త్రీ స్వేచ్ఛ కోసం పోరాటంలో వుంది. దళితులు స్వేచ్ఛకోసం పోరాటంలో వున్నారు. మానవులందరూ ఒక్కటే అని చెప్పింది దళితులే. ఈ వాదానికి అగ్రవర్ణాల్లో వున్న బుద్ధుడు ముందు ఆకర్షితుడయ్యాడు. దాన్ని పెద్ద ఉద్యమంగా తెచ్చాడు. బ్రాహ్మణులు అందులో చేరారు.

కొందరు వ్యక్తి వాదాన్ని బౌద్ధంలో చొప్పించడనికి ప్రయత్నించారు. బౌద్ధం పాళి నుంచి మగధ నుంచి, పైశాచి భాషలను సంస్క ృ తంలోకి తెచ్చింది బ్రాహ్మణుల నుంచి వచ్చిన ఆచార్యులే. అయితే మళ్లీ దానిలో ‘వర్ణవాద’ పితృస్వామ్య భావజాలాన్ని చొప్పించారు. అంబేద్కర్ వచ్చి మళ్ళీమూలవాసుల నుంచి బుద్ధుడు నేర్చుకొన్న సమతా బౌద్ధాన్ని ‘బుద్ధ అండ్ దమ్మ’ పేరుతో బయటకు తెచ్చాడు. ఈమధ్యలో ఇస్లాం, క్రైస్తవంలోకి ముందు దళితులు వెళ్ళాక తర్వాత, బ్రాహ్మణులు సవర్ణులు అందులో ప్రవేశించి పితృస్వామ్య వ్యక్తి వాదాలను భారతీయ ఇస్లాంలోను, భారతీయ క్రైస్తవంలోను ప్రవేశపెట్టారు. దళితులు ప్రతి బ్రాహ్మణేతరవాదాన్ని ‘సంఘవాదంగా’ మలచాలని చూస్తారు. బ్రాహ్మణులు ప్రతి బ్రాహ్మణేతర వాదాన్ని బ్రాహ్మణీకరించాలని చూస్తారు. ఆదిభారతీయులదే అసలు భారతదేశంఅని వారికి తెలుసు. వీర వైష్ణవ, వీర శైవ ఉద్యమాలను దళితుల కోసమే సృష్టించారు. పల్లెల్లోకి జొరబడ్డారు. కాని బ్రాహ్మణులు పల్లెల్లో నిలబడలేకపోయారు.

వారి వ్యక్తి వాదానికి వీరి సామూహిక వాదానికి యుద్ధమే జరిగింది. మార్క్సిజం భారతదేశానికి వచ్చినపుడు కార్మిక వర్గంగా దళితులే ఆహ్వానించారు. మార్క్సిస్టు అధ్యయనపరులుగా అనువాదకులుగా వచ్చిన బ్రాహ్మణులు ప్రధానమైన కుల వైరుధ్యం నుంచి తప్పించి ఆర్థిక వాదం గా దాన్ని కుదించ చూశారు. అప్పుడూ అంబేద్కర్ తన కుల నిర్మూలనా గ్రంథం తో ఎదుర్కొన్నాడు. అంబేద్కర్ ప్రభావాన్ని గాంధీ గుర్తించాడు. దాన్ని అడ్డుకోవడనికి ‘వర్ణ సిద్ధాంతాన్ని’ మళ్ళీ ముందుకు తెచ్చాడు. ముస్లింలకు ప్రత్యేక నియోజకవర్గాలు ఇవ్వడంలో తప్పు లేదని, దళితుల ప్రత్యేక రాజకీయ అస్తిత్వాన్ని దెబ్బకొట్టడనికి ఎరవాడ జైల్లో ఆమరణ నిరాహార దీక్ష చేశాడు. కాంగ్రెస్‌ను బ్రాహ్మణవాద అనుసరణ సంస్థగా మార్చాడు. ఒక ప్రాంతంలోమైనారిటీలుగా వున్న హిందువుల రక్షణార్థం బయలుదేరిన ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ భారతదేశం విడిపోయిన తరువాత ఇండియాలో మెజారిటీవాదంగా చెలామణి అవుతున్నది. మెజారిటీ ప్రజలైన దళితులు ఆదివాసీలు లేకుం డా హిందూ రాజకీయ వాదం బలపడదు కాబట్టి, ఇప్పుడు దళితుల మత మార్పిడులను ఎదిరిస్తున్నారు.

దళితులు చార్వాకులుగా, సాంఖ్యకులు గా, బౌద్ధమత వాదులుగా, భక్తి ఉద్యమకర్తలుగా, వీరశైవులుగా, ముస్లిం, క్రైస్తవ స్వీకర్తలుగా తమపై రుద్దిన కళంకాన్ని తుడుచుకొని తమకు తాము నిలబడడానికి హిందూ బ్రాహ్మణవాదానికి ప్రత్యామ్నాయాలను రూపొందిస్తూ వస్తున్నారు. దళితులు తమ తాత్విక సిద్ధాంత బలంతో జీవన విధానాలతోవూబాహ్మణుల మీదే కాక మిగిలిన త్రివర్ణాల మీద కూడ తమ ప్రభావం వేయగలుగుతున్నారు. స్వాతంవూత్యానంతరం రాజ్యాంగ సూత్రాలకు అనువైన కులాలుగా ఎస్సీ, ఎస్టీలు మారిన తరువాత సామాజిక జీవనంలోకి ప్రవేశించాక ప్రేమ, కరుణ, ప్రజ్ఞ వారి నుంచి ప్రధాన స్రవంతికి ప్రవహించడం ప్రారంభించాయి. నీతి, వ్యక్తిత్వం, శ్రమ, మానవత్వం ఒకరి నుంచి ఒకరు నేర్చుకునే సందర్భంలో దళితులు తమ జీవనవిధానం ద్వారా ఇతరులకు మార్గదర్శకులవుతూ వస్తున్నారు. బ్రాహ్మణులు అంబేద్కర్‌ను నిర్లక్ష్యం చేసి ఆయన రాజ్యాంగ సూత్రాలను నోటికి వల్లించి రాజ్యాంగ నిపుణులుగా ప్రసిద్ధి చెందుతున్నారు.

వారి వేదాలు, మనుస్మ ృతులు వారికి అన్నం పెట్టవని తెలుసుకొని అంబేద్కర్ వ్యక్తిత్వంలోని పరిశోధన, రాత, విశ్లేషణ, ప్రతివాదం వైపు ఆకర్షితులయ్యారు. బీసీలు మండల్ కమిషన్ రిపోర్టు వచ్చిన తరువాత దళితులు తమ మిత్రులుగాభావించి వారి నుంచి పోరాట స్ఫూర్తిని అందుకొని సామాజిక, రాజకీయ హక్కుల పోరాట ఉద్యమంలో దళితులతోచేయి కలుపుతున్నారు. 

చార్వాకుల దగ్గర నుంచి నేటి వరకు అన్ని సిద్ధాంతాలని, తత్వాలని, దళితులు ప్రభావితం చేస్తున్నారు. దళితులు మానవతావాదంవైపు, సంఘవాదంవైపు, ఆత్మగౌరవపోరాటం వైపు అందరూ ఆకర్షితులవుతున్నారు. ఇది బ్రాహ్మణ వాద ఓటమికి దళితవాద విజయానికి ఒక నిర్మాణ యుగం. కారంచేడు అన్ని పార్టీలు, ఉద్యమాల ఎజెండాలోకి కుల నిర్మూలన అంశాన్ని తీసుకురాగలిగింది. సామాజిక, సాంస్క ృతిక పునర్జీవనోద్యమానికి కుల, మత బేధాలు లేవు. శాస్త్రీయ దృక్పథం ఒక్కటే మార్గం. ఆదిభారతీయులే భారతీయ పునర్నిర్మాణానికి నిజమైన వారసులు.

Namasete Telangana News Paper Dated : 27/05/2012 

మానవీయ విలువలు లేని దేశ బడ్జెట్--- కత్తి పద్మారావు

కేవలం సబ్సిడీల ద్వారా ఉపశమనాల ద్వారా అంకెల గారడీ ద్వారా దేశ సంపద వర్ధిల్లదు. రాజ్యాంగకర్త డాక్టర్ అంబేద్కర్ ఆలోచనలను ప్రణాళికా సంఘం, బడ్జెట్ రూపకర్తలు తప్పకుండా సమన్వయించుకోవాలి. నూతన జీవన విధానానికి ప్రత్యామ్నాయ సామాజిక ఆర్థిక జీవన విధానాన్ని రూపొందించగలిగినప్పుడే మానవాభ్యుదయం ప్రతిఫలిస్తుంది. లేకుంటే బడ్జెట్, తాబేదారులకు విస్తరి అవుతుంది తప్ప అభివృద్ధి వుండదు.

భారతదేశ ఆర్ధిక పరిస్ధితి మరింత దిగజారడానికి కారణం పరిశీలిస్తే దేశీయ వనరులను, శ్రమను సమన్వయం చేసే ప్రయత్నం మన్మోహన్ ప్రభుత్వం చేయలేకపోవడమే. అంతకు ముందున్న యన్.డి.ఎ. ప్రభుత్వానికి సెక్యులర్ విధానం లేకపోవడం, బడుగు వర్గాల మీద సామాజిక న్యాయ దృష్టి లేకపోవడం వల్ల ఆ ప్రభుత్వాన్ని ప్రజలు దించేశారు. యు.పి.ఎ. కూటమి అధికారానికి వచ్చాక వీరు అంతకంటే తీసికట్టుగా సామాజిక ఆర్ధిక విధానాలను రూపొందించారు.

ఏ దేశమైనా అభివృద్ధి చెందాలంటే మెజారిటీ ప్రజలకు పని కల్పించగలగాలి. దానితో పాటు జీవితం మీద ఆశ కల్పించాలి. నిరాశాజనకమైన వాతావరణంలో మనుష్యులు ఉత్తేజంగా వుండలేరు. తప్పక పునర్నిర్మాణాలకు ప్రత్యామ్నాయాలకు పునాదులు వేయాల్సివుంది. అప్పు లు చేసి బ్రతకండి, అప్పులతో జీవించండి వంటి పిలుపులనివ్వడం వల్ల వస్తూత్పత్తిరంగం కుప్పకూలింది. ప్రజలు వస్తు ఉత్పత్తిలో జీవన వ్యవస్ధల్ని పునరుజ్జీవింపచేసుకుంటారు.

వారికే పనిలేదంటే, పనినుంచి ఉత్పత్తి పరికరాల నుంచి తయారైన వస్తువు మార్కెట్టుకు వెళ్లి ధనాన్ని సంపాదించాల్సి వుంది. అయితే సామాజిక ఉత్పత్తులను ప్రభుత్వం నిర్లక్ష్యం చేస్తుందనడంలో ఎటువంటి సందేహం లేదు. జీవనాధార అంశాల పట్ల ప్రభుత్వానికి ప్రభుత్వేతర సంస్ధలకు లక్ష్యం లేదు. ముఖ్యంగా ఆహారం, ఆహార్యం, నివాసం, వాహనం, విద్య, ఆరోగ్యం వంటివన్నీ ఒక క్రమంలో అభివృద్ధి చెందాల్సి వుంది. కానీ మౌలికాంశాల రూపకల్పనలన్నింటిలోనూ ప్రభుత్వం వెనుకబడి వుంది.

ఈ విషయంగా రైల్వే బడ్జెట్టును పరిశీలిస్తే దక్షిణ భారతదేశంలో 2010-2011 ఆర్ధిక సంవత్సరంలో కేవలం 33.7 కోట్ల మందిని రైళ్ల ద్వారా తరలించగలిగారు అంటే బ్రిటీష్ కాలం నుంచి రూపొందిన రవాణా వ్యవస్ధ వేగవంతం కాలేదని అర్ధం. ఆధునిక సమాజంలో వున్న కదలిక సామాజిక చలనాన్ని నిర్ణయిస్తుందనే సూత్రానికి కట్టుబడిందనే అర్ధం. కేంద్ర ప్రభుత్వం పనిమొత్తంలో ప్రధాన బాధ్యత భారత దేశ ప్రజలకు చలనాన్ని పెంచవలసివుంది. ఆయా రాష్ట్రాల్లో ఈ చలనం పట్ల కూడా వివక్ష వుంది. పశ్చిమబెంగాల్లో 44.06 కిలోమీటర్లు వుంటే ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 18.80 కిలోమీటర్లు మాత్రమే రైల్వే లైన్లు వేసివున్నాయి. దీన్నిబట్టి సామాజిక చలనాన్ని పెంపొందించడంలో కేంద్రం నిర్లక్ష్యంగా వుంది. అంతేగాక విద్య, వ్యాపార, వాణిజ్య రంగాల అభివృద్ధికి రైల్వే వ్యవస్ధ అభివృద్ధి కాకపోవడం కూడా గొడ్డలిపెట్టే అవరోధం అవుతుంది.

2012-2013 బడ్జెట్‌లో ఉపాధి హామీ పథకానికి 6,300 కోట్లు అంచనా వేశారు. నిజానికి భూమి పంపిణీ ప్రస్తావనే ఈ బడ్జెట్‌లో లేదు. బడ్జెట్‌కు భూమి పంపిణీకి సంబంధం వుంది. భూమి కొనుగోలు ప«థకం డా.బి.ఆర్.అంబేద్కర్ మొదటి బడ్జెట్‌లోనే ప్రతిపాదించారు. ప్రభుత్వం భూములన్నింటిని మల్టీనేషనల్స్ కంపెనీలకు అమ్ముకుంటున్న దశలో దళితులకు, ఆదివాసీలకు, భూమిలేని నిరుపేదలకు భూమిని పంచడం వల్లనే ఉత్పత్తి క్రమం పెరుగుతుంది. భారతదేశ వ్యాప్తంగా వ్యవసాయం ఆయా రాష్ట్రాలలో రెండు, మూడు కులాల చేతుల్లోనే వుంటుంది. వారిచేతుల్లోనే రాజ్యాధికారం వుంది.

వ్యవసాయం కొన్ని కులాల చేతుల్లోనే వుంటే దేశం బాగుపడదు. వ్యవసాయదారుడు భూమిమీద, వ్యవసాయం మీద నిలబడి లేడు. పెట్టుబడిదారులు కొందరు వడ్డీ వ్యాపారస్ధులుగా రూపొందుతుంటే కొందరేమో వ్యవసాయం గిట్టక అప్పులుచేసి ఆత్మహత్యలు చేసుకుంటున్నారు. అలాంటప్పుడు వ్యవసాయ భూములను ప్రభుత్వమే తగురేటుకు కొని దళితులకు, గిరిజనులకు పంచాలనేది అంబేద్కర్ ఆలోచన. కాంగ్రెస్ పార్టీకి మొదటి నుంచి దళిత గిరిజనుల మీద నిర్లక్ష్యం వుంది. ప్రణబ్‌ముఖర్జీ రాజకీయ నిపుణుడు కాదు. ఆయన 2012-2013 వార్షిక బడ్జెట్ మొత్తం 14,90,925 కోట్లలో పార్లమెంటుకు సమర్పించబడింది. ఇందులో పన్నుల రాబడి 10,77,612 కోట్లు గాక పన్నులకు ఇతర ఆదాయం, లక్షాఅరవై నాలుగు వేల కోట్లు. నికర మార్కెట్ రుణాలు 4, 79,000 కోట్ల రూపాయలుగా తేల్చారు.

ఇందులో ప్రధానంగా 1,93,407 కోట్లు రక్షణకు కేటాయించారు. గత ఏడాది కంటే ఇది 13 శాతం ఎక్కువ. చైనాతో పాకిస్తాన్‌తో పోటిపెట్టి దేశీయ రక్షణకు ఇబ్బడిముబ్బడిగా పెంచే క్రమం కొనసాగుతుంది. ఇందువల్ల ప్రధానమైన పరిణామానికి మూలమైన ప్రాధమిక విద్యకు క్రిందటి బడ్జెట్‌లో 52వేల కోట్లు కాగా, ఇప్పటి బడ్జెట్‌లో 61వేల కోట్లు పెంచారు. 9వేల కోట్లు మాత్రమే పాఠశాలకు పెంచారు. ఇంతవరకు పాఠశాలల్లో మరుగుదొడ్లు లేవు, ప్రహరీలు ఆటస్థలాలు, ఆట వస్తువులు, చాక్‌పీసులు కూడా లేని బడులు వున్నాయి. విద్యాహక్కు చట్టం కింద 25 శాతం పేద విద్యార్ధులను ప్రయివేటు విద్యాలయాల్లో చేరుస్తామన్నారు. అది అమలు జరగడం లేదు.

భారతదేశ వ్యాప్తంగా ప్రాధమిక విద్య కుంటుబడటంతో చైల్డ్‌లేబర్ పెరిగిపోతోంది. హోటళ్లు, రెస్టారెంట్లు, చిన్న చిన్న కర్మాగారాలు, గృహనిర్మాణ పనుల్లో కోట్లాది మంది చైల్డ్‌లేబర్ తమ జీవితాన్ని బుగ్గిచేసుకొంటున్నారు. దేశానికి పునాదియైన చిన్నారుల మీద కనికరం లేదు. ప్రాథమిక విద్య అభివృద్ధి చెందాలంటే భూమి పంపకం తల్లిదండ్రుల నికరాదాయంలోకి రావలసిన అవసరం వుంది.

ఉన్నత విద్యలు అభ్యసించే వారు ప్రపంచ సగటు 23 శాతం వుంటే, మన శాతం 12.4 మాత్రమే. సంపన్న వర్గాలే ఎక్కువగా ఈ విద్యకు చేరగలుగుతున్నారు. దేశంలోని 22 కేంద్రీయ విశ్వవిద్యాలయల్లో బ్రాహ్మణవాదం కొనసాగుతుంది. ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ, మ్యాథ్స్ మొదలైన సబ్జెక్టుల్లోకి శూద్రులను, అతిశూద్రులను రానివ్వడం లేదు. విశ్వవిద్యాయలాలు బ్రాహ్మణ అగ్రహారాల్లా నడుస్తున్నాయి. ప్రోగ్రెసివ్ సెక్టారులో కూడా బ్రాహ్మణులే ఎర్రముసుగులతో ఛాంపియన్‌లుగా వుంటున్నారు. ఇటు ఉన్నత విద్యలో బ్రాహ్మణులు, అటు భూస్వామ్య కులవ్యవస్ధలను కొనసాగిస్తున్న శూద్ర అగ్రకులాలు ఈ బడ్జెట్‌ల సారాన్ని పిండుకొంటున్నాయి.

మంత్రులు, అధికార యంత్రాంగంలోను ఉన్నత విద్యలోను ఉన్న కుల వివక్ష కారణంగా దళితులకు కేటాయించిన నిధులు దళితులకు చేరడం లేదు. దారి మళ్ళించబడుతున్నాయి. భారతదేశంలో బ్రిటిష్ వాళ్లు దెబ్బకొట్టిన రెండు అంశాలు చేనేత, వ్యవసాయం. మిల్లు వస్త్రాల వల్ల మొత్తం చేనేత వ్యవస్థలను కుప్పకూల్చి నష్టాల్లోకి నెట్టారు. స్కూల్ డ్రస్‌లు, మిల్ట్రీ, పోలీసు, టీచర్లు, కేంద్ర, రాష్ట్ర ఉద్యోగ వ్యవస్ధలన్నింటికి చేనేత వస్త్రాలను కంపల్సరీగా కొనడం నిర్ణయిస్తే ఇప్పుడున్న చేనేత కార్మికులు చాలరు. చేనేత మొదటి దళితులే ప్రామినెంట్‌గా నేసేవాళ్ళు. దీనికి ఆదాయ వనరులు పెంచి ఎస్‌సి, బిసిలకు సమాన ప్రతిపత్తి ఇందులో పెంచాలి. నశించిపోతున్న వృత్తులను పునరుద్ధరించడం ద్వా రా సామాజిక ఆర్ధిక పునరుజ్జీవనం జరుగుతుంది. ఆర్ధిక మంత్రికి భారతీయ మూల ప్రకృతుల మీద పట్టూ ఉండాలి. ఆంధ్రదేశంలో దొరుకుతున్న భూవనరులను ఇతర దేశాల కమ్ముకున్న ఉన్నతాధికారులు ఎంత దేశ ద్రోహానికి పాల్పడ్డారు. ఈ సందర్భంగా హోంశాఖకు కూడా నిధులు తగ్గించారు. ఒక పక్క అవినీతిని నిర్మూలించామంటున్నారు.

మరో ప్రక్క స్థూల జాతీయోత్పత్తి(జీడీపీ) నిష్పత్తి 2007-08లో 17.7 శాతం ఉండగా, అందులో కేంద్రం వాటా 12 శాతం. నేడు అది వరుసగా 15.4 శాతానికి పడిపోయింది. పనుల్లో ఇచ్చే మినహాయింపులు కూడా సబ్సిడీలే. కేంద్ర బడ్జెట్‌లు 2006-2007 నుంచి రాబడులు విషయం ముందే ఒక నిర్ధారణకు వచ్చేస్తున్నాయి. సారాంశం ఏమిటంటే, మినహాయింపులు కనుక లేకపోతే పన్ను జిడిపిలో 5.5 శాతం పెరుగుదల కనిపించి ఉండేది. 2011-2012 సంవత్సరానికి సంబంధించి బడ్జెట్ లక్ష్యాలను, ముఖ్యంగా ఆహారం, పెట్రోలియమ్ ఉత్పత్తులకు సంబంధించి చేరుకోలేదని మనకు తెలుసు. కానీ, అదే బడ్జెట్ అంచనాలకు ఎవరైనా కట్టుబడి ఉండి, మిగిలిన సబ్సిడీలన్నింటినీ మినహాయించినప్పటికీ కూడా, ఇతరత్రా వెచ్చించగలిగిన మొత్తం 1.44 ట్రిలియన్ల వరకు ఉంటుందని నిపుణుల అంచనా.

అస్తవ్యస్తపు ప్రాధాన్యాల వల్ల ప్రభుత్వ, ఆరోగ్య, విద్యా రంగాలకు సంబంధించిన పథకాల కన్నా ఆహార సబ్సిడీకి, ఉపాధి హామీ పథకాలంటే మీదే ఎక్కువ ఖర్చు చేస్తున్నట్టు చూపిస్తుంది. ఆహార సబ్సిడీకి రూ.60,750 కోట్లు కేటాయించింది. ఎస్ఆర్ఈడీఏకి 40,000 కోట్లు కేటాయించింది. ఆరోగ్య కార్యక్రమాలకి 26,750 కోట్ల కేటాయించింది. సర్వశిక్షా అభియాన్ 21,000 కోట్లు కేటాయించింది. పేదలకి ఇచ్చే ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తి కోసం ప్రభుత్వం ప్రతి ఏటా దాదాపు 60,000 కోట్లు వెచ్చిస్తోంది. బడ్జెట్‌లో భారీ వ్యయంతో కూడిన చట్టం ఏదైనా వుంటే అది ఆహార భద్రతా బిల్లుదే.

ఆహార సబ్సిడీల కోసం ఏటా చేస్తున్న ఖర్చును 90,000 కోట్లకు పెంచనుంది. దీనివల్ల ప్రతినెల రూ.2, రూ.3లకే 30 కిలోల బియ్యం పథకాలను రూపొందిస్తుంది. జనరల్ మార్కెట్‌లో కిలో బియ్యం రూ.36 లకు అమ్ముతున్నారు. సబ్సిడీలో ఇచ్చిన రూ.30 కిలోలు అయిపోయిన తర్వాత రూ.35కి జనరల్ మార్కెట్‌లో కొనాల్సి వస్తుంది. పెరిగిన రేట్లను బట్టి ప్రజలు పౌష్టిక ఆహారాన్ని తీసుకోలేక పోతున్నారు. దానివల్ల ఎనిమిక్‌గా మారుతున్నారు. మనం ఆరోగ్య కార్యక్రమాలకి ఎంత ఖర్చు పెట్టినా మనుషుల శ్రమకు తగిన ఉపాధిని కల్పించకుండా ఉత్పత్తిని పెంచుకోకుండా శక్తిమంతమైన ఆహారాన్ని తీసుకోగలిగిన స్థాయికి చేర్చకుండా మానవ అభివృద్ధి, భారతదేశ ఆర్థిక ప్రగతి కుంటు పడక తప్పదుకదా!

ఏ దేశమైనా సామాజికంగా, ఆర్థికంగా అభివృద్ధి చెందాలంటే శ్రామికుడిని గుర్తించాలి. వ్యవసాయ దారుడిని గుర్తించాలి. విద్యావంతుడిని గుర్తించాలి. వారి అభివృద్ధికి , వారి ఉత్పత్తి రంగానికి నిరంతర ఉత్తేజం కలిగించాలి. కేవలం సబ్సిడీల ద్వారా ఉపశమనాల ద్వారా అంకెల గారడీ ద్వారా దేశ సంపద వర్ధిల్లదు. దేశం పురోగతి చెందదు. తప్పకుండా రాజ్యాంగ కర్త డాక్టర్ అంబేద్కర్ ఆలోచనలను ప్రణాళికా సంఘం, బడ్జెట్ రూపకర్తలు సమన్వయించుకోవాలి. నూతన జీవన విధానానికి ప్రత్యామ్నాయ సామాజిక ఆర్థిక జీవన విధానాన్ని రూపొందించగలిగినప్పుడే మానవాభ్యుదయం ప్రతిఫలిస్తుంది. లేకుంటే బడ్జెట్, తాబేదారులకు విస్తరి అవుతుంది తప్ప అభివృద్ధి వుండదు.

- కత్తి పద్మారావు

Andhra Jyothi News Paper Dated : 31/03/2012 

బడుగుల బాధలపై చర్చలేవీ? - డా. కత్తి పద్మారావు

పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యంలో అసెంబ్లీ చర్చలు ప్రాధాన్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి. అయితే ఈనాటి బడ్జెట్ సమావేశాల్లో ముఖ్యమంత్రి ప్రతిపక్ష నాయకులు దూషణ భూషణలతో కాలం గడుస్తుంది. ఇద్దరూ తమ సామాజిక వర్గాలకు ప్రతినిధులు మాత్రమే. చంద్రబాబు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ఆయన సామాజిక వర్గానికి క్యాబినెట్‌లో పెద్దపీట వేశారు. కిరణ్‌కుమార్ రెడ్డి తను కాక 13 మంది రెడ్లకు ప్రాధాన్యం ఇచ్చారు. ఈ రోజు అసెంబ్లీలో మాట్లాడుతున్న వారిలో కూడా పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యంలో అసెంబ్లీ చర్చలు ప్రాధాన్యాన్ని సంతరించుకున్నాయి. వారు మీరు దొంగలంటే మీరు దొంగలని మాట్లాడుకుంటున్నారు. 

నిజానికి వీరిద్దరూ అత్యల్ప సంఖ్యాకులకు ప్రతినిధులు. ఒకరు 3 శాతం కాగా మరొకరు 6 శాతం జనాభాకి ప్రతినిధులు. ఆంధ్ర రాష్ట్రంలో బీసీలు 52 శాతం ఉన్నారు. ఎస్సీలు 2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఒక కోటి ఇరవై మూడు లక్షల ముప్పై తొమ్మిది వేల మంది ఉన్నారు. అలాగే ఎస్టీలు యాబై లక్షల ఇరవై నాలుగు వేల మంది ఉన్నారు. శాసనమండలిలో కానీ శాసన సభలో కానీ అరవై మంది సభ్యులు ఎస్సీ, ఎస్టీలకు ప్రతినిధులుగా ఉన్నారు. అయితే బీసీల సమస్యలు గాని, ఎస్సీ, ఎస్టీల సమస్యలు గాని మాట్లాడే అవకాశం వీరికి రావట్లేదు. ఒకవేళ మాట్లాడే అవకాశం ఇస్తే పార్టీ గొప్పలు చెప్పడానికి మాత్రమే అవకాశం ఇస్తారు. 

బీసీల విషయానికి వస్తే ఫీజు రీ ఎంబర్స్‌మెంట్ విషయం కాని, స్కాలర్‌షిప్ విషయం కాని, వృత్తులు కూలిపోతున్న విషయం కాని, చర్చకు రాలేదు. ఎస్టీల విషయంలో రాజ్యాంగంలోని 5వ షెడ్యూల్ ప్రకారం అటవీ ప్రాంతాల్లోని సహజ వనరులపై సంపూర్ణ హక్కులు గిరిజనులవే. 1995లో బమారియా కమిషన్ ప్రకారం గిరిజన ప్రాంతాల్లో పరిశ్రమలు పెడితే 50 శాతం యాజమాన్య హక్కులు వారికే చెందాలి. 20 శాతం భూమి సొంత దారులకు 30 శాతం భూమి పెట్టుబడిదారులకు ఇవ్వాలని కమిషన్ నివేదికలో పేర్కొనడం జరిగింది. 

గిరిజన హక్కుల్ని కాలరాస్తున్న రెడ్డి, కమ్మ ప్రభుత్వాలు ఈ ప్రస్తావన అసెంబ్లీలో రాకుండా చూస్తున్నాయి. బీసీలకు ఎస్సీలకు, సంబంధించి అగ్రకులాల ప్రతినిధులే సంస్కర్తల్లా మాట్లాడుతున్నారు. 2,760 కోట్లు ఇందిరమ్మ ఇళ్లకు కేటాయించి 265 కోట్లు అందులో స్వాహా చేసినట్టు రుజువైనా రెండు పక్షాలు కలిసి ఆ చర్చను దాటవేశాయి. ఇక ఎస్సీల విషయానికి వస్తే రాజ్యాంగంలో పేర్కొనబడిన ఆర్టికల్ 14 ప్రకారం చట్టం ముందు అందరూ సమానులే. ఆర్టికల్ 15 (14)లో ఎస్సీ, ఎస్టీల అభివృద్ధికి ప్రత్యేక మార్గదర్శకాలు కల్పించబడ్డాయి. 

1980లో దళితుల సామాజిక, ఆర్ధికాభివృద్ధి కోసం షెడ్యూల్డ్ కులాల సబ్ ప్లాన్ ఏర్పడింది. ప్లానింగ్ కమిషన్ దీనికిచ్చిన గైడ్‌లైన్‌ను బట్టి ఆయా రాష్ట్రాల్లో దళితుల జనాభా నిష్పత్తిని బట్టి ప్లాన్ బడ్జెట్‌లో నిధుల కేటాయింపు జరగాలి. అయితే మన రాష్ట్రంలో గడచిన 19 సంవత్సరాల్లో రూ.16,912,91 కోట్ల నిధులు ఎస్సీలవి 5 వేల కోట్లు ఎస్టీలవి దారి మళ్లించబడ్డాయి. ఎస్సీ, ఎస్టీల్లో భూమి లేని వారికి భూమి కొనివ్వడానికి ఎస్సీ, ఎస్టీ గ్రామాలకు లింకు రోడ్లు, గృహ వసతి, తాగునీరు, మురుగు కాల్వల నిర్మాణం, మరుగుదొడ్లు నిర్మించాలి. 

కాని ఇవేవి చేయకుండా ఈ రెండు ప్రభుత్వాలు దారి మళ్లించినందుకు వీరిని రాజ్యాంగం ప్రకారం శిక్షించవచ్చు. రాజ్యాంగ సూత్రాలను ఉల్లంఘించటం అన్నిటి కంటే పెద్ద నేరం. గడిచిన 50 సంవత్సరాల్లో ప్రాతినిధ్యానికి సంబంధించిన అంశం వచ్చినప్పుడు సాధారణ నియోజకవర్గాల్లో ఎస్సీ, ఎస్టీలు ఇప్పటికీ ఆరుగురు మాత్రమే గెలిచారు. ఇక రాజ్యసభ విషయానికి వస్తే 148 రాజ్యసభ సభ్యత్వంలో 14 మాత్రమే వీరికి లభించాయి. అంతేకాకుండా మంత్రి పదవుల్లో ప్రాధాన్యం ఉన్న ఆర్థిక, రెవెన్యూ, హోమ్ వంటివి ఎప్పుడోగాని లభించడం లేదు. ఇక మైనార్టీలకు వస్తే గత పన్నెండు ఎన్నికల్లో మొత్తం కలిపి 3.83 శాతం ప్రాతినిధ్యం పొందగలిగారు. 

రాజ్యాంగ రక్షణలున్న ఎస్సీ, ఎస్టీల సంగతి ఇలా ఉంటే బీసీల సంగతి ఇంకా దారుణంగా ఉంది. ఎందుకంటే ఇప్పటి వరకు వచ్చిన ప్రభుత్వాలు అన్నీ కూడా బలహీనవర్గాల పూర్తి భాగస్వామ్యం లేని ప్రభుత్వాలు, బలహీనవర్గాలని ఏదో ఒక విధంగా రాజకీయంగా అణచివేసిన ప్రభుత్వాలే అన్నది గుర్తుంచుకోవాలి. గతంలో జరిగిన అన్ని ఎన్నికలలో ఎన్నికల ముందు బలహీనవర్గాలకు పెద్దపీట వేస్తామని చెబుతూనే టికెట్ల పంపిణీలో మొండిచెయ్యి చూపించి మోసగించడం నిరంతరంగా జరుగుతున్న ప్రక్రియగా ఉంటూ వచ్చింది. చివరకు అసెంబ్లీలో కూడా బీసీల సమస్యల మీద మాట్లాడనివ్వలేదు. కొన్ని జిల్లాలైతే బీసీల ప్రాతినిధ్యాన్ని మరింత తగ్గిస్తున్నాయి. కృష్ణా జిల్లాలో 17 అసెంబ్లీ స్థానాలు, రెండు పార్లమెంటు స్థానాలు ఉన్నాయి. 

గత పదకొండు ఎన్నికల్లో 186 మంది అభ్యర్థుల్లో 82.25 శాతం సీట్లు అనగా 153 మంది రెండు కులాల వారే ఎన్నికయ్యారు. బీసీలు కేవలం 2.68 శాతం మాత్రమే ఎన్నికయ్యారు. అంటే ఐదు సీట్లు మాత్రమే. ముస్లిములయితే 1.61 శాతం మాత్రమే ఎన్నికయ్యారు. కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశం, కమ్యూనిస్టు పార్టీ మూడు పాలక కులాలకే పెద్దపీట వేశారు. గుంటూరు జిల్లాలో 4 పార్లమెంటు నియోజకవర్గాలు, 19 అసెంబ్లీ స్థానాలు ఉన్నాయి. గత పదకొండు ఎన్నికలు పరిశీలిస్తే 209 మంది అభ్యర్థులు గెలిచారు. 89 శాతం అంటే 189 మంది అగ్రకులాల వారే గెలిచారు. 

ఎస్సీ, ఎస్టీ రిజర్వేషన్లు పోను బీసీలకు నామమాత్రంగానైనా సీట్లు ఇవ్వలేదు. 1978లో (ఇతర పార్టీలు) బీసీలకు ఒక సీటు ఇచ్చారు. 1983లో ఒక సీటు ఇచ్చారు. 1985లో (తెలుగుదేశం) ఒక సీటు ఇచ్చారు. 1994లో (తెలుగుదేశం) ఒక సీటు ఇచ్చారు. 1999లో ఇతర పార్టీలు ఒకటి, కాంగ్రెస్ 3 సీట్లు ఇచ్చాయి. 2004లో ఇతర పార్టీలు 1 సీటు ఇచ్చాయి. మొత్తం కలిపి 14 సీట్లు ఇచ్చారు. ఇది 6.7 శాతం అంటే బీసీలకు రావాల్సిన సీట్లు 52 శాతం వుండగా మొత్తంగా పెద్ద ఎత్తున అగ్రకులాలు దురాక్రమణ చేస్తున్నారు. ఆయా పార్టీల్లో బీసీలు తమ రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం కోసం పోరాడలేక పోతున్నారు. నిజానికి ఎస్సీ, ఎస్టీలకు రిజర్వేషన్లు లేకపోతే మొత్తం రాష్ట్రం మీద 4, 5 సీట్లు కూడా ఇచ్చేవారు కాదని అర్థమవుతుంది. 

ప్రకాశం జిల్లాలో మరీ దారుణం. గడిచిన పదకొండు ఎన్నికల్లో మొత్తం 149 మంది సభ్యులు ఈ జిల్లా నుంచి ఎన్నిక కాగా అందులో 88.59 శాతం (132) అభ్యర్థులు అగ్రకులాలకి ముఖ్యంగా కమ్మ, రెడ్డి కులాలకు చెందినవారు. 7.38 శాతం ఎస్సీలకు రిజర్వుడు నియోజకవర్గాల నుంచి ఎన్నిక కాగా, కేవలం 4.02 శాతం (6) మాత్రమే బీసీల నుంచి ఎన్నికయ్యారు. ఈ విధంగా ప్రతి జిల్లాను పరిశీలస్తే బీసీలు రాజకీయంగా ఈ రెండు పార్టీల చేత నిర్లక్ష్యానికి గురవుతున్నారు. బడ్జెట్‌లో సుమారు 21 శాతం ఎస్సీలు, ఎస్టీలకు ఇవ్వాలి. సుమారు రూ.30 వేల 450 కోట్లు రావాల్సి ఉంది. కనీసం 30 శాతం బీసీలకు కేటాయించాలి. కాని అలా కేటాయించలేదు. 

అసెంబ్లీలో రెండు కులాల వారే వాదించుకుంటున్నారు. ఆ రెండు కులాల్లో పేదలు చాలా మంది ఉన్నారు. ఎంతో మంది విద్యార్థులు ఫీజులు కట్టలేని వారు ఉన్నారు. వ్యవసాయం సంక్షోభంలో ఉంది. సిపిఐ, సిపిఎంలో కూడా సీట్లు కమ్మ, రెడ్లకే ఇస్తున్నారు. అంతేకాదు, ఆయా పార్టీలో ఉన్న ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీలు అగ్రకులాల బడ్జెట్‌కే మద్దతిస్తున్నారు. కొత్తగా ఏర్పడ్డ వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ కొత్త ధనవంతులు రెడ్ల పార్టీ. ఇక టిఆర్ఎస్ వెలమ ఆధిపత్యంలో నడుస్తుంది. ఈ పరిస్థితుల్లో ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనారిటీలకు ఇంటా, బయట పోరాటం అవసరం. వీరంతా కలిసి రాజకీయ పార్టీని రూపొందించుకోవడంతో పాటు వివిధ పార్టీల్లో ఉన్న ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ అభ్యర్థులు తమ సాధికారత కోసం పోరాడాల్సిన అవసరం ఉంది. 

ప్రజలు సిగ్గుతో తల వంచుకునే కుంభకోణాల గురించి వ్యక్తిగత సమస్యల గురించి దుమ్మెత్తి పోసుకుంటున్నారు. చట్ట సభల్లోని దళిత, బహుజన ప్రతినిధులు ఇంకా స్వీయ వ్యక్తిత్వాన్ని ప్రదర్శించవలసి ఉంది. డా.బి.ఆర్. అంబేద్కర్ విగ్రహానికే అవమానం జరిగినప్పుడు ఆ విగ్రహాన్ని అసెంబ్లీ ప్రాంగణంలో వేయాలనే విషయాన్ని ప్రతిపాదిస్తూ ఆ డిమాండ్ కోసం పోరాడటంలో ఐక్యతను ప్రదర్శించాల్సి ఉంది. నిజానికి బడ్జెట్ కేటాయింపుల్లో దళిత, బహుజనులకు జరుగుతున్న అన్యాయం రాజ్యాంగ విరుద్ధమైనది. 

ఈ విషయంగా దళిత, బహుజన మేథావులు సిద్ధపడాలి. పోరాటం, పునర్నిర్మాణం దళితుల బహుజనులకు నిరంతర చర్య. చట్ట సభలను పోరాట కేంద్రాలుగా మార్చాలి. మానవ హక్కులు, ప్రజాస్వామ్య హక్కులు పౌర హక్కులు కేవలం బహిరంగంగా చర్చించేవే కాదు. అవి తప్పక చట్ట సభల్లో ప్రమాణ బద్ధంగా చర్చించబడాలి. ఈ సందర్భంగా డా.బి.ఆర్. అంబేద్కర్ చేసిన కృషిని అందరూ ఒక్కసారి అధ్యయనం చేయాల్సి ఉంది. ప్రాతినిధ్యం అంటే వ్యక్తిగత ప్రాతినిధ్యం కాదు. అది తప్పకుండా సామాజిక శ్రేణుల ప్రాతినిధ్యం కావాలి. ఇది అంబేద్కర్ మహాత్మా ఫూలే ఆశయాల ద్వారానే సాధ్యం 

- డా. కత్తి పద్మారావు

Andhra Jyothi News Paper Dated : 14/03/2012 

మార్గం చూపిన మహోన్నతురాలు

ప్రపంచవ్యాప్తంగా తాత్వికులకు, ఉద్యమకారులకు , పోరాట వీరులకు బాసటగా నిలిచిన స్త్రీలలో సావిత్రి బాయి ఫూలేది అద్వితీయ చరి త్ర. మార్క్స్‌కు జెన్నీ ఎంతో సహకారాన్ని అందించారు. అయితే అది తాత్విక రంగంలోనే ఎక్కువగా జరిగింది. కానీ సావిత్రి బాయి మొత్తం పోరాటంలోనే భర్తకి అండగా నిలిచారు. భారతదేశ చరిత్రలో దళితులకు పాఠశాల పెట్టిన ఘనత ఫూలే దంపతులదే. అట్టడుగు వర్గాలకు విద్య చెప్పడమనే ఒక పోరాటాన్ని వారు అప్పుడే స్వీకరించారు. స్త్ర్రీని బానిసగా చూసే ఈ సమాజంలో తన భార్యను విద్యావంతురాలిని చేయడమే కాక ఆమెలో పోరాట స్ఫూర్తిని తీసుకురావడంలో మహాత్మా జ్యోతిబా ఫూలే ఒక చరిత్రాత్మకమైన బాధ్యతను నిర్వహించారు.

మహారాష్ట్ర సంస్కర్తల్లో బాల్ శాస్త్రి, జింజేకర్, బాన్ మహాజన్, దాదోబ పాండరంగలౌర్కాడ్‌కర్ (1814-82), నానాశాంకర్ సేట్ (1803-85), గోపాలరావ్ హరి దేశ్‌ముఖ్ (1823-92) పేర్కొనదగినవారు. వీరందరి నుంచి ఫూలే ప్రేరణ పొందారు. 'విద్య మానవుణ్ణి వికాసవంతుణ్ణి చేస్తుంద'ని జ్యోతిబా ఫూలే భావించారు. అందునా స్త్రీ విద్యనభ్యసించకపోవడం వల్లనే మూఢాచారాల్లో చిక్కుకుపోయిందని భావించి 1848లో బుధవారపు పేటలో ఒక పాఠశాల ఫూలే దంపతులు ప్రారంభించారు.

ఇది మన దేశంలో స్త్రీ విముక్తోద్యమానికి ప్రప్రథమంగా అ, ఆలు దిద్దిన పాఠశాల. శూద్ర స్త్రీలకు, దళితులకు విద్యా ప్రదానం అనే ఆలోచన మన సమాజంలో 1830 వరకు లేనేలేదు. ఈ పరిస్థితిని మార్చడానికి తొట్ట తొలుత పూనుకున్న వారు జ్యోతిబా ఫూలే, ఆయన సతీమణి సావిత్రి బాయి. సావిత్రి బాయి తన భర్త అనే జ్యోతికి నూనెలా వ్యవహరించా రు. అంటే ఆమె లేకపోతే ఆ జ్యోతికి వెలుగులేదు అన్నంతగా మమేకమయ్యారు. ఆమె సహచర్యం వల్లే జ్యోతిబా ఆలోచనలన్నీ స్త్రీ సంక్షేమం వైపు మళ్ళాయి. ఆయన కుల మతాలకు అతీతంగా స్త్రీల నందరినీ అణగారిన శూద్ర వర్గంగానే గానే భావించారు. సావిత్రి బాయి కూడా అదే అవగాహనతో ముందుకు నడిచారు.

సావిత్రి బాయి 'భారత రత్న' పురస్కారానికి అర్హురాలు. భర్తతో కలిసి ఎన్నో సంస్థల్ని స్థాపించి, సమర్థంగా నిర్వహించారు. నేడు దళిత బహుజనుల్లో కొద్దో గొప్పో సమాజ సేవ చేద్దామనుకున్న కార్యకర్తలకు ఇండ్లలో సహకారం పెద్దగా లేదు. ఉపాధ్యాయులుగా, ఉద్యోగస్తులుగా ఉన్న స్త్రీలకు దళితవాడల్లో చదువురానివారికి చదువు చెపుదామనే ఆలోచన తక్కువ. ఇది శోచనీయం. ఇల్లుని ఒక విద్యాలయంగా తీర్చిదిద్దే సంస్కృతిని సావిత్రిబాయి నుంచి ఉద్యోగస్తులైన దళిత విద్యావతులు నేర్చుకోవల్సివుంది.

సావిత్రిబాయి త్యాగమయి. ఆమె ఒక నిర్మాణ కార్యకర్త. మహాత్మా ఫూలే, డాక్టర్ అంబేద్కర్ గురించి మనం ఎలా ప్రచారం చేస్తున్నామో, అలాగే సావిత్రి బాయి గురించి నిర్మాణాత్మకంగా ప్రచారం చేయవలసిన చారిత్రక సందర్భం మన ముందుకు వచ్చింది. ఆ రోజుల్లోనే దళితుల విద్య గురించి ప్రభుత్వానికి ఆమె ఇలా నివేదించారు: 'మహర్లు, మాంగులు అంటరానివాళ్లుగా భావింపబడటం వల్ల, వాళ్ళ పిల్లలు ఎలాంటి ప్రాథమిక విద్య అందుకోలేక పోతున్నారు. ఈ పరిస్థితి గమనించి ప్రభుత్వం వారి కోసం ప్రత్యేక పాఠశాలలు తెరిచింది. కానీ అవి కేవలం పట్టణాలలో మాత్రమే ఉన్నాయి.

పూనా నగరంలో మహర్, మాంగ్‌ల జనాభా 5000కి మించి ఉంది. అక్కడ వారి పిల్లల కోసం కేవ లం ఒక్కటే పాఠశాల ఉంది. దానిలో చదివే పిల్లల సంఖ్య 30 కంటే తక్కువే. అందరూ బాలురే. ఈ స్థితి విద్యాశాఖాధికారులకు ఏ విధంగాను పేరు తెచ్చేది కాదు. ఈ దుస్థితి నుంచి బయటపడాలంటే విక్టోరియా మహారాణిగారి ప్రకటనలో వాగ్దానం చేసినట్టు మహర్, మాంగ్ కులస్తులకు ఇతర నిమ్న జాతులకు ఎక్కడైతే వారి జనాభా చెప్పుకోదగ్గ స్థాయిలో ఉందో అక్కడ వారికోసం ప్రత్యేక పాఠశాలలు ఏర్పాటు చేయవల్సిందిగా ప్రార్థిస్తున్నాను. కుల వివక్ష వల్ల అగ్ర వర్ణాల వారు వీరిని సాధారణ పాఠశాలల్లోకి రానివ్వరు కనుక ఈ ఏర్పాటు అవసరం'.

ఎన్నో పోరాటాల ఫలితంగా దళిత విద్యార్థులకు పలు హాస్టల్స్ ఏర్పడ్డాయి. అయితే ఆ హాస్టల్స్‌లో వారు దయనీయమైన పరిస్థితుల్లో ఉన్నారు. సావిత్రి బాయి ఆదర్శంగా ఈనాడు ఈ విద్యార్థులకు దళిత ధనవంతులు, ఉద్యోగులు ఎంతో సహకారాన్ని అందించవలసివుంది. లక్షలు ఖర్చు పెట్టి వివాహాలు చేసుకుంటున్నారు. పుట్టిన తేదీలకు పెద్ద పెద్ద కేకులు కోస్తున్నారు. పిల్లల్ని ఫైవ్‌స్టార్ చాక్లెట్లతో పెంచుతున్నారు. అయితే తమ పక్కనే తమ జాతి విద్యార్థులు ఒక కిలో కూర ముప్పై మంది వడ్డించుకుని జీవిస్తున్నారు. కొన్ని వేల హాస్టల్స్‌లో మగ్గుతున్న ఈ పిల్లలకు ఒక దళిత ఉద్యోగి యాపిల్ పండ్లు పంచిన సంఘటన మనకు కరువైంది.

ఈ పరిస్థితుల్లో సావిత్రి బాయి లాగా, ఉద్యోగస్తులైన దళిత స్త్రీలు ప్రతి ఆదివారం ఏదో ఒక హాస్టల్‌కి వెళ్ళి అక్కడ పిల్లల్ని పరామర్శించాల్సిన బాధ్యతను తీసుకోవాలి. 'విద్యావంతులు కండి'అని అంబేద్కర్ పిలుపునిచ్చింది కేవల ం ఉద్యోగులుగా జీవించడం కాదు. ఇతరులకు సహాయపడే గుణాన్ని పెంచుకోవాలి. ఈ స్ఫూర్తిని అంబేద్కర్ సైత ం సావిత్రి బాయి ఫూలే నుంచి అందుకున్నారు.

సావిత్రి బాయి ఫూలే ఒక సజీవమైన జీనవ స్రవంతి. మానవతా పరిమళాన్ని వెదజల్లిన కార్యకర్త. ఆమె కరుణ శీలి. భర్తని కాపాడటంలో వీర మాత. భారత్‌లో ఇంత మహోన్నత వ్యక్తిత్వం కలిగిన మహిళ మరొకరు లేరు అనడంలో అత్యుక్తిలేదు. తన పరిపరాలను సేవామయం చేసిన మహోన్నతురాలు సావిత్రి బాయి. మనం ఆమె మార్గంలో నడుద్దాం.

- డాక్టర్ కత్తి పద్మారావు

(నేడు సావిత్రీ బాయి ఫూలె 180వ జయంతి)

Andhra Jyothi News Paper Dated 03/01/2012

సమతా దార్శనికుడు -డా. కత్తి పద్మారావు Andhra Jyothi 14/04/2011

సమతా దార్శనికుడు

-డా. కత్తి పద్మారావు

డాక్టర్ బిఆర్ అంబేద్కర్ ప్రపంచ మేధావులు ఐదుగురిలో ఒకరు. భారత ఉపఖండంలో బుద్ధుని తరువాత పేర్కొనదగిన దార్శనికుడు అంబేద్క ర్. ఆయన మౌలికంగా హేతువాది. మన సమాజంలోని సామాజిక అసమానతల మూలాలు కులంలో ఉన్నాయని, కుల వ్యవస్థకు పునాదులు హిందూ మతవ్యవస్థలో ఉన్నాయని ఆయన గ్రహించారు. ప్రత్యామ్నాయ సంస్కృతీ రూపకల్పనకు పూనుకున్న అంబేద్కర్ కుల నిర్మూలనకు కృషి చేశారు. ఆ కృషికి పరాకాష్టగా బౌద్ధ ధర్మాన్ని ప్రవచించారు. పితృస్వామ్య వ్యవస్థను ఎదిరించి స్త్రీకి సమానత్వాన్ని కోరాడు. భూమిని, పరిశ్రమలను జాతీయం చేయడం ద్వారా ఆర్థిక సమానత్వాన్ని సాధించగలమని అంబేద్కర్ విశ్వసించారు.

వర్తమాన భారతదేశంలో కులం ఆధునిక రూపం ధరిస్తుంది. కులాంతర వివాహాల ద్వారా కులం పునాదులను కూల్చివేయాలని అంబేద్కర్ ప్రవచించా రు. కులాంత ర వివాహాలు జరుగుతున్నా కుల సంస్కృతి చిట్టెంగట్టుకు పోతూ వుంది. ఆర్థిక, సాంఘిక స్థాయి పెరిగినా, వీధుల్లోను హోటళ్ళలోను, రైళ్ళలోను అందరూ కలిసిపోతున్నారు. అయితే అంతరంగంలో కులం రూపు మాసిపోవ డం లేదు. పెద్ద పెద్ద పట్టణాల్లో కూడా కుల కల్యాణ మండపాలు, కులవివాహ వేదికలు కులసమీకరణలను నిర్ధారిస్తున్నాయి.

ఈ విచిత్ర వాస్తవాన్ని డాక్టర్ అంబేద్కర్ నాడే ఇలా విశ్లేషించారు: 'హిందువు తన కుల ఆచారాలను పాటించే పద్ధతి చూస్తే చాలా తమాషాగా ఉంటుంది. వేలాది హిందువులు నిత్యమూ రైల్వే ప్రయాణాలు, విదేశీయాత్రలు వంటి ఎన్నో సందర్భాలలో కులాచార నిబంధనలను ఉల్లంఘిస్తూనే ఉంటారు. అయినా జీవితమంతా కులాన్ని పాటించడం పట్ల పట్టుదలగా ఉంటారు. ఈ ధోరణి హైందవేతరులకు ఎంతో వినోదాన్ని కలిగిస్తూ ఉంటుంది. ఈ విచిత్ర పరిస్థితికి హేతువు ఏమిటి? అని తరచి చూస్తే హిందువుడి ఆలోచనా శక్తి ఎంత అస్వతంత్రం, శృంఖలాబద్ధం అయిపోయిందో తెలుస్తుంది'.

ఇతర మతాలు కూడా కులం దగ్గర పట్టుదలగానే ఉన్నాయి. క్రైస్తవ మతంలోకి మారిన హిందువులు, ఎస్సీలు తమ కులాల పునాదిని అలాగే కాపాడుకుంటున్నారు. ఈ దశలో కుల అస్తిత్వ వాదాలు కులం పునాదిని కూల్చడానికి ప్రయత్నిస్తూ తమ హక్కుల కోసం పోరాడవలసి వుంది. అయితే కులాన్ని రద్దు చేసే హక్కులకోసం పోరాటం ఆశ్చర్యాన్ని గొలుపుతూవుంది. ఈ విధానాల వలన కులం ఆధునికంగా రూపాంతరాలుచెందుతూ బతుకుతుంది. కులం బతికినంతకాలం అస్పృశ్యత భౌతికంగా కాకపోయినా భావరూపంలో ఉంటుంది.

కులం పునాదిమీద, మతం పునాదిమీద, ఆరాధనలతో ఎదిగే రాజకీయ నాయకత్వం భారత్‌ను పారతంత్య్రం నుంచి విముక్తి చేయలేదని చెప్పారు. ఈ క్రమంలో రేనడే, గాంధీ, జిన్నాలపై చేసిన విశ్లేషణల్లో, నాయకుడు హేతువాది గా ఎదగాలని, పత్రికలను ప్రచారాన్ని, వందిమాగధులను, వంశ పారంపర్య వారసత్వాలను కులనామాలను ధరించడం ద్వారా పైకి ఎదిగేవారు భారతదేశ పునర్నిర్మాణానికి బాటలు వేయలేరని నిక్కచ్చిగా చెప్పారు. గాంధీ, జిన్నాలు అనుసరించిన రాజకీయ నీతిజ్ఞతా దారిద్య్రంవల్ల, దేశంలో ఏ విషయాలు స్పష్టమైన రూపానికి రాలేకపోయాయని ఆయన చెప్పారు.

ఇప్పుడు భారత్, పాకిస్థాన్‌లలో నెలకొన్న అనేక అసందిగ్ధతలకు కారణం రాజకీయ నాయకుల కులమత ద్వేషాలే. తమ తమ కులమతాల ఆధిపత్యాలపోరులో తరతరాల భారతదేశ లౌకిక వాదానికి వీరు తిలోదకాలు ఇచ్చారు. వంశపారంపర్య రాజకీయ సంక్షోభం మిన్నంటుతునేవుంది. ఆరాధనాభావంతో రాహుల్‌గాంధీని, నెహ్రూవంశ రాజకీయ పునరుద్ధరణలో భాగంగా ప్రధానిని చేసే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు.

నిజమే రాహుల్‌గాంధీ అమేథిలో పేదల ఇళ్ళల్లో దళితుల ఇండ్లలో రొట్టె మిరపకాయను నమిలి తింటున్నారు. ఇటువంటి స్థితిలో భారతదేశం ఉండడానికి కారణం ఎవరు? స్వాతంత్య్రం వచ్చి 62 ఏండ్లు అవుతున్నా ఎందుకు దళితులు, ఆదివాసులు, దుర్భర దారిద్య్రంతో ఉన్నారు. దీనికి కారణం రాహుల్‌గాంధీ తాతముత్తాతలు కాదా! సంవత్సరానికి దాదాపు 20 లక్షల మంది ఐదేళ్లలోపు పిల్లలు చనిపోతుంటే అందులో 10లక్షల మంది ఆకలి, ఆహారలేమి వల్ల చనిపోవడం, పాలక వర్గానికి సిగ్గుచేటుకాదా?

ఆహార భద్రతా బిల్లు పెడతామంటున్నారు. కేంద్రప్రభుత్వం ఈ బిల్లు ప్రవేశపెట్టడానికి 6.75కోట్ల మంది దారిద్య్రరేఖకు దిగువ స్థానంలో ఉన్నట్టు లెక్కించారు. ఇప్పటికే వివిధ రాష్ట్రాల్లో బీపీఎల్ కార్డులు కోట్ల మందికి ఇచ్చి ఉన్నారు. కేంద్ర రాష్ట్రాల అంచనాలు వాస్తవ పరిస్థితికి భిన్నంగా ఉన్నాయి. నిజానికి 20 కోట్ల మంది భారతీయులు ఆహారలేమితో ఉన్నారు. వీరిలో దళితులు ఆదివాసీ లు ఎక్కువ. అంబేద్కర్ చెప్పినట్టు భూమికి బదులుగా బియ్యం ఇవ్వాలనుకోవ డం సోషలిజానికి వెన్నుపోటు పొడవడమే. ముఖ్యంగా ఇంతవరకు దళితుల, ఆదివాసీల వాడలకు లింకురోడ్లు లేవు. 60శాతానికి పైగా దళితవాడలకు ఆదివాసీవాడలకు విద్యుత్, తాగునీటి సౌకర్యం, గృహవసతి లేదు.

అందుకే అంబేద్కర్ దళితులకు ఆదివాసీలకు భూవసతిని కల్పించండని నొక్కి చెప్పాడు. అందుకోసం నాడే భూమి కొనుగోలు పథకాన్ని ప్రతిపాదించాడు. పరిశ్రమలను జాతీయం చేయడం ద్వారా దళితులను కార్మికులుగా రూపొందించాలని చెప్పా డు. అయితే ఇప్పటివరకు పాలించిన ప్రభుత్వాలు పరిశ్రమల్ని ఎత్తివేయడమో ప్రైవేటీకరించడమో చేశాయికానీ జాతీయీకరణ చేయలేదు. అందువల్ల ప్రజలు బియ్యం అడుక్కునే వారిగానే మిగిలిపోయారు.

జనరల్ మార్కెట్‌ని కార్పొరేట్ వ్యవస్థకు అప్పజెప్పి నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు ఆకాశాన్నంటుతుంటే, ప్రభు త్వ పంపిణీ విధానమంతా కుప్పకూలిపోతే ఆహారభద్రత లేక ప్రజలు అన్నార్త లు అవుతుంటే, ప్రభుత్వ గోడౌన్స్‌లో ఆహార ధాన్యాలను నిల్వ చేయలేని పరిస్థితిలో అవి ఎలుకలు, పందికొక్కుల పాలవుతుంటే ప్రజల్లో 20శాతం మంది భిక్షగాళ్లుగా జీవన భద్రత లేక జీవించే హక్కును కోల్పోతున్న సందర్భంలో అంబేద్కర్ ఆశయాలను నేడు మళ్ళీ పునరుజ్జీవింపచేసుకొని ముందుకు వెళ్ళవలసిన చారిత్రక అవసరం ప్రభుత్వాలకు లేదా? డైరెక్టుగా దళితుల చేత ఎన్నుకోబడకుం డా మెజారిటీ అగ్రకులాల ప్రజలచేత ఎన్నుకోవడం వలన దళిత ఎమ్మెల్యేలు నోరెత్తలేని మూగజీవులుగా అసెంబ్లీలో, పార్లమెంటులో ఉన్నారనేది సత్యం.

దళిత రాజకీయ ప్రాతినిథ్యం మూగదిగా, చెవిటిదిగా అయిపోవడం వలన అగ్రకుల పాలకులు వేసే భిక్ష తప్ప, పోరాడి సాధించుకునే తత్వం దళిత రాజకీయ నాయకత్వానికి లేకుండా పోయింది. అంబేద్కర్ నాడే గాంధీకి చెప్పాడు ఉమ్మడి ఎన్నిక పద్ధతి అంటే అది దళిత రాజకీయాలను కుదవ పెట్టడమే అని. నేడు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వస్తున్న మత ఉగ్రవాద బూచిని చూపించి హిందూ దేశం లో మతోన్మాదాన్ని పెంచుకోవడానికి కొన్ని సంస్థలు ప్రయత్నం చేస్తున్నాయి. మహిళా రిజర్వేషన్లని కాంగ్రెస్, బిజెపి, సిపిఎంలో ఉన్న అగ్రవర్ణాలు ముక్తకంఠంతో సమర్థించడం వల్ల రిజర్వేషన్ విధానానికి కుటుంబ కుల రాజకీయ పెత్తనాలకు ద్వారాలు తెరచినట్టే అవుతుంది.

స్త్రీ స్వేచ్ఛ అంటే తప్పకుండా అది అన్ని కులాల్లో ఉన్న స్త్రీలకు సమంగా రాజ్యాధికారం ఇవ్వడం ద్వారానే అది సాధ్యం అవుతుంది. అంబేద్కర్ ప్రతిపాదించిన విద్యా విప్లవాన్ని భారత ప్రభుత్వం 60శాతం కూడా సాధించలేకపోయింది. దళితులు, ఆదివాసీల హాస్టళ్లు వసతులు లేని నరక కూపాలుగా మారాయి. నేటికి ఐఐటి, ఐఐఎం లాంటి జాతీయ స్థాయి సంస్థల్లో ఇప్పటికీ దళితులపై అస్పృశ్యతను పాటిస్తున్నారు.

అంబేద్కర్ విగ్రహాలకు ముసలి కన్నీరుతో ఆయన జయంతులకు నివాళులు అర్పిస్తున్న పాలకులు ఆయన ఢిల్లీలో నివసించిన భవనాన్ని, బాంబేలో ఉన్న ఆయన లైబ్రరిని, నాగ్‌పూర్‌లోని బౌద్ధ దీక్షా భూమిని ఆయన నిర్యాణమైన చైత్ర భూమిని ఎందుకు జాతీయ గుర్తింపు స్థలాలుగా కేటాయించి ఆయన భద్ర పరిచిన వస్తువులను ఎందుకు మ్యూజియంగా రూపొందించడం లేదు. అంబేద్కర్ ప్రతిపాదించిన బౌద్ధ భారత సూత్రాలే భారత దేశాన్ని పునర్నిర్మించగలవు.

ఈదిశగా వివక్షలేకుండా అంబేద్కర్ ఆయన సిద్ధాంతాల్ని ఆచరణలను పునర్వివేచించుకొని జాతి ముందుకు కదలడమే ఆయనకు నిజమైన నివాళి. భారత ఉపఖండం సామాజికంగా, సాంస్కృతికంగా, రాజకీయంగా పునర్మించబడటానికి కావలసిన సూత్రాలు, ధర్మాలు భారత రాజ్యాంగంలో ఆయన పొందుపరిచారు. ఆయన ఈ తత్వాన్ని బౌద్ధం నుంచి స్వీకరించారు. రాజనీతజ్ఞతలో అంబేద్కర్ అశోకునంతటివాడు. భారత సమాజం పునర్జీవింపబడాలంటే కుల, మత రహితమె ౖన లౌకిక సామాజిక న్యాయం కలగాలంటే రాజ్యం అంబేద్కర్‌ను అనుసరించాలి. ఆచరించాలి. లేకుంటే భారత దేశం భావభౌతిక దశల్లో తాకట్టులోనికి వెళ్లే ప్రమాదం ఉంది. ఒక దార్శనికుడు ఒక వెయ్యేళ్ల ముందు చూపుతో తన దర్శనాన్ని రూపొందిస్తాడు. దానిని అందుకోవడంలోనే ప్రజా చైతన్యం ఆధారపడి ఉంది. అంబేద్కర్‌ది సమతా దర్శనం. ఆ దిశగా పయనిద్దాం.

-డా. కత్తి పద్మారావు

(వ్యాసకర్త దళిత ఉద్యమ నేత)

(నేడు అంబేద్కర్ 120వ జయంతి)

ఇరవైఐదేళ్ళ కారంచేడు ఉద్యమం - డాక్టర్ కత్తి పద్మారావు Andhra Jyothi 27/12/2010

కారంచేడు దళితులపై 1985 జూలై 17 మారణహోమం జరిగిన తరువాత పెల్లుబికిన దళిత ఉద్యమం ఆంధ్రుల సామాజిక చరిత్రను మార్చివేసింది. అంతవరకు వర్గాధిపత్యం మీద జరుగుతున్న పోరు, కులాధిపత్యం మీద సిద్ధాంత పరం గా మళ్లింది. వధించిన వారిలో కేవలం వర్గాన్నే చూసేవారు అర్ధ సత్యమే పలుకుతున్నారని ఆ దాడికి ప్రధాన కారణం కులాధిపత్యమేనని దళిత ఉద్యమం తేల్చిచెప్పింది.

దళితుల ఐక్యత వర్ధిల్లాలనే నినాదంతో చీరాలలో 1985 సెప్టెంబర్ 1న జరిగిన 'దళిత మహాసభ' ఒక ఉద్యమానికి, ఒక పోరాటానికి, ఒక సిద్ధాంతానికి బాట వేసింది. మార్క్స్ వర్గాధిపత్య సిద్ధాంతాన్ని భారతదేశానికి అన్వయించినప్పుడు అది అర్ధ సత్యంగానే మిగులుతుందని, అంబేద్కర్ చెప్పిన కుల నిర్మూలనా దిశగా సమాజాన్ని నడిపించాలంటే తప్పక కులాధిపత్యం మీద పోరు చేసి తీరాలని నిర్ధారించింది. కారంచేడులో జరిగిన మారణ హోమం వెనుక కులకక్ష, కుల ద్వేషం, కులాధిపత్య రాజ్య స్వభావం ఉన్నాయని నిగ్గు తేల్చింది.

స్వాతంత్య్రానంతరం లభించిన రిజర్వేషన్ హక్కువల్ల, అనేక సాంఘిక పోరాటాల మూలంగా దళితులు స్వేచ్ఛా స్వాతంత్య్రా ల్ని కోరుకున్నారు. భారతదేశంలో కుల గ్రామం, కుల పంచాయతి ఆనవాయితీ. ఒకే ఊరు కులాలుగా విభజించబడి ముక్క లై ఉంది. బ్రహ్మకున్న నాలుగు ముఖాలు ఊర్లో ఉన్నాయి. శూద్రులు పాదాల దగ్గర ఉన్నారు. దళితులు ఊరికి అవతల వాడలో ఉన్నారు.

మౌఖిక విద్య, ప్రకృతి జ్ఞానం, విశ్వ సంస్కృ తి, సమత్వా మానవత, లోతైన మాతృత్వం ఇవన్నీ దళిత సమాజంలో భాగంగా ఉన్నాయి. లిఖిత విద్య వచ్చిన తరువాత వర్గ సమాజంతో కూడుకున్న, కులతత్వంతో నిండిన ఊరిని దళితవాడ ప్రశ్నించడం మొదలుపెట్టింది. దానికి ఊరు ఉరిమి చూసింది. అదే కారంచేడు దుర్ఘటనకు మూలం.

దళితుల తరఫున చరిత్ర పూర్వకాలంలో ఎందరో పోరాడా రు. చార్వాకులు వర్ణ వ్యవస్థను నిరసించారు. బ్రాహ్మణ ఆధిపత్యం మీద పౌరోహిత పెత్తనం మీద తిరుగులేని పోరాటం చేశారు. బౌద్ధులు మానవులందరూ సమానమేనని సంఘనీతిని బోధించారు. హింస మీద యుద్ధం చేశారు. జైనులు జీవ హింస నే కాదన్నారు. సాంఖ్యులు అణు వాదాన్ని బోధించారు.

వైశేషికులు ప్రకృతివాదాన్ని ముందుకు తెచ్చారు. తాంత్రికులు ఈ శరీరం బూడిదైపొయ్యేదే కనుక దీనికి వర్ణాలు అక్కరలేదని చెప్పారు. ఇవన్నీ దళితవాడల్లో పుట్టిన తత్వ శాస్త్రాలే. బ్రాహ్మణ అగ్రహారాల్లో యజ్ఞ యాగాదులు జంతు బలులే జరిగాయి గాని తత్వ శాస్త్రం పుట్టలేదు. అస్పృశ్య వాడలు పుట్టటానికి కార ణం దళితులు బౌద్ధాన్ని స్వీకరించడమేనని అంబేద్కర్ చెప్పా రు.

వీర శైవులు, వీర వైష్ణవులు భక్తి వాదాన్ని దళిత వాడలకు తీసుకెళ్ళారు. దళిత వాడల్ని చూడని వారెవరు తాత్వికులు కాలేకపోయారు. అస్పృశ్యమైన గీత అవతల మాతృస్వామ్య జీవన వ్యవస్థ బ్రతికుంది. ఈ పునాదుల మీదినుంచే దళిత వాదం, దళిత తత్వం, దళిత ఉద్యమం లేచింది. క్రీ.పూ. 3000 సంవత్సరాల నుంచి భారత సమాజంలో వలస వచ్చిన అనేక జాతులపై చేసిన పోరాటాల స్ఫూర్తి దళితులపై ఉంది.

దళిత ఉద్యమం ఈ చారిత్రక నేపథ్యాన్ని తీసుకుని తన పోరాటాన్ని ప్రారంభించిన తరువాత ఆంధ్రదేశంలో అప్పటికి ఉన్న పార్టీలు, ఉద్యమాలు అన్నీ తమ ఎజెండాలో కులాధిపత్యం కుల వైరుధ్యం, కుల వివక్ష అనే అంశాల్ని చేర్చుకోవాలనే పరిస్థి తి వచ్చింది. దళిత ఉద్యమం చార్వాకుల నుంచి అంబేద్కర్ వర కు, మహాత్మాఫూలే, పెరియార్, నారాయణ గురు వంటి కుల నిర్మూలన పోరాట వాదాలన్నిటిని సమన్వయం చేసుకుంది. అప్పటికి ఎం.ఎల్.పార్టీలు వర్గ నిర్మూలన వాదాన్నే బలంగా చెబుతున్నాయి.

కారంచేడు జరిగిన తరువాత భారతదేశంలో ఉన్న దేశీయ తత్వ శాస్త్రాన్ని నిర్లక్ష్యం చేసిన అంశాన్ని, దేశీయ వాస్తవ పరిస్థితులను స్వాతంత్య్రానంతరం వచ్చిన పరిణామాల కు బేరీజు వేసి ఎం.ఎల్. పార్టీలు తమ సిద్ధాంతాలను సర్దుకోవలసి వచ్చింది. ఈ సిద్ధాంత చర్చలో కులాధిపత్యాన్ని గుర్తించాల్సినంత గుర్తించలేదని కొందరు నాయకులు పార్టీ నుంచి బయటకు కూడా వచ్చారు.

పౌర హక్కుల సంఘాల్లోను, ఓపీడీఆర్ సంఘాల్లోను, విరసంలోను, జనసాహితీ సాంస్కృతిక సమాఖ్యలోనూ భారతదేశంలో కులం ప్రా«ధాన్యం మీద చర్చ జరిగింది. సిపిఎం, సిపిఐలో కూడా బలమైన ప్రశ్న ముందుకు వచ్చింది. ఇది వర్గ సమాజమా? కుల వర్గ సమాజమా? అనే ప్రశ్నల మీద అన్ని పార్టీల్లో ఉన్న దళితులు చర్చ చేశారు.

గ్రామాల్లో మంచినీటి బావుల దగ్గరకు వెళ్ళే దగ్గర, పాఠశాలలకు వెళ్ళే దగ్గర, బస్సులు ఎక్కే దగ్గర, హోటళ్ళలో కూర్చునే దగ్గర, భూముల్లోకి వెళ్ళే దగ్గర, వ్యవసాయం దగ్గర దళితుల ప్రవేశాన్ని నిరోధించాలని అగ్రకులాలు ప్రయత్నం చేస్తుంటే ఎప్పుడో వర్గ నిర్మూలన జరిగిన తరువాత, అందరూ ఆర్థికంగా బాగుపడిన తరువాత కులం పోతుంది. అస్పృశ్యత కూడా పోతుంది- అనే వాదం ఎంతవరకూ శాస్త్రీయం? అనే ప్రశ్న మీద వాదోపవాదాలు జరిగాయి. అయితే దళిత ఉద్యమం కులానికి ప్రత్యామ్నాయమైన ఒక కార్యక్రమాన్ని తీసుకొని ముందుకు నడుస్తూ వచ్చింది.

ఆ తరువాత చిత్తూరు జిల్లా బండ్లపల్లిలో అర ఎకరం భూమికోసం నలుగురు అన్న దమ్ములను, వారి తోబుట్టువుని పొలం లో చంపేసిన సంఘటనను తీసుకొని పోరాడింది. ఆ తరువాత చుండూరులో జరిగిన మారణ హోమంలో ఎనిమిది మంది హతులయ్యారు. ఆ పోరాటాన్ని జాతీయ స్థాయిలో నడిపింది. 107 మంది ఎంపీలను ఏకం చేసి ప్రధానమంత్రితో చర్చలు చేసి ఊర్లోనే ప్రత్యేక కోర్టును సాధించింది.

అనేక పార్టీల్లో దళిత అనుకూల వాదాలను ముందుకు తీసుకెళ్ళిన అనేక ప్రజా సంఘాలు చుండూరు కోర్టులో ముద్దాయిలకు శిక్ష పడడటం కోసం దళిత ఉద్యమంతో పాటు కృషి చేయడం ఒక చారిత్రక మలుపు. అయి తే దళిత ఉద్యమానికి ఉన్న సామాజిక స్ఫూర్తి మండల్ కమిషన్ తరువాత బహుజనుల మీద బలంగా పడింది. అంబేద్కర్‌తో పాటు ఫూలే ఆలోచనలు బిసిల్లో కూడా విస్తరించాయి.

1990 దశకంలో దళిత బహుజనుల సామాజిక, ఆర్థిక, రాజకీయ పోరాటాలు పెరిగాయి. మెయిన్ స్ట్రీమ్ రాజకీయాల్లో ఉన్న ఎస్సి, బిసి నాయకులు కూడా ఈ ఉద్యమాల ప్రభావంతో అగ్రకుల పార్టీల్లో కూడా తమ కు మెరుగైన స్థానాల కోసం పోటీ పడటం ప్రారంభించారు. ఎస్సి, బిసి ఎమ్మెల్యే ఫోరంలు ఏర్పడి తమ హక్కుల కోసం పోరాడటం నేర్చుకున్నారు. అనేక ఉద్యోగ సంఘాలు కేవలం తమ డి.

ఏ పెంపుదల కోసమే కాకుం డా ఏదైనా సంఘటన జరిగినపుడు దళిత బహుజన ఉద్యమాలకు మద్దతు పలకడం, రోడ్డున పడడం పెరిగింది. కుల నిర్మూలన భావం, కుల అస్తిత్వ వాదాలనుంచే పెరగాలని అనేక పొర ల్లో కులాలు, ఉపకులాల్లో ఉన్న అంతరాలు కూడా తొలగిపోవాలని ఉద్యమాలు జరుగుతూ వచ్చాయి. కారంచేడు ఉద్యమం ఈ పరిణామాల్లో తన పాత్ర తాను నిర్వహిస్తూ వచ్చింది.

పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యంలో హక్కులు కాలరాయబడుతున్నప్పుడు ప్రతిఘటన పోరాటంలో భాగంగా ప్రత్యేక సెటిల్ మెంట్ ప్రతిపాదన పెట్టింది. కారంచేడులో చనిపోయింది ఆరుగురు అయినా, చుండూరులో ఎనిమిది మంది అయినా ఊరు మొత్తానికి రీహ్యాబిటేషన్ చేయాలనే ప్రతిపాదన పెట్టి ఇళ్లు, భూములు, ఉద్యోగాలు సాధించి దళితుల్లో సాధికారితను పెంచింది.

దళితుల హక్కుల్లో ప్రధానమైన కేసుల విషయంలో పోలీసు కేసులు విఫలమైనప్పుడు ప్రైవేటు కేసులు పెట్టి ముద్దా యి ఎంతటివాడైనా ముఖ్యమంత్రి వియ్యంకుడైనా బోనులో నిలబెట్టడం నేర్పింది. భూస్వాములు శిక్షల నుంచి తప్పించుకోవడం కోసం హైకోర్టు కెళ్ళినా, సుప్రీంకోర్టు వరకు వెళ్లి కుల భూస్వాములకు శిక్ష వేయించగలిగింది. చుండూరులో ఊరిలో నే కోర్టు పెట్టి ముద్దాయిని ఊర్లోనే నిలేసి, సాక్షికి ఆత్మస్థైర్యం, ఆత్మగౌరవం ఇచ్చి సాక్ష్యాన్ని నిర్భయంగా చెప్పగలిగే వాతావరణాన్ని ఉద్యమం రూపొందించ గలిగింది.

ఈ శిక్షల తరువాత దళితుల్లో ఆత్మస్థైర్యం పెరిగింది. అంతే గాకుండా కారంచేడు ఉద్యమాల వల్ల దళిత సాహిత్యం, దళిత చరిత్ర, దళిత సాహితీ విమర్శ దళితుల తత్వ శాస్త్రానికి బలమైన పునాదులు పడ్డాయి. దళితులకు వార, మాస పత్రికలు పెరిగాయి. మెయిన్ స్ట్రీమ్ పత్రికల్లో కూడా దళిత సమ్యలకు గుర్తింపు పెరిగింది. ఎలక్ట్రానిక్ మీడియా వచ్చిన తరువాత అనేక సందర్భాల్లో దళిత సమస్యకు దృశ్య రూపం కూడా వస్తోంది. ఇది అనేక రంగాల్లో దళిత యుగంగా మారిపోయింది.

భారత, అంతర్జాతీయ స్థాయిల్లో అనేక సదస్సుల్లో దళిత ఉద్యమ ప్రతినిధులు పాల్గొంటున్నారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అణగారిన శక్తులన్ని కూడా ఏకమవుతున్నా యి. జాతి, మత, కుల, లింగ భేదాలతో అణగ ద్రొక్కబడుతు న్న వారంతా 1999లో మలేషియాలో ప్రపంచ దళిత మహాసభలు జరుపుకున్నారు. అక్కడ కారంచేడు, చుండూరు మృతవీరులకు ప్రపంచ వ్యాప్త ప్రతినిధులంతా నివాళులు అర్పించారు.

కారంచేడు సంఘటన జరిగి ఈ రోజుకి ఇరవై ఐదేళ్ళు. ఈ ఇరవై ఐదేళ్ళలో ఆంధ్రదేశంలో జరిగిన అన్ని పరిణామాల్లో దళిత ఉద్యమ ప్రభావం ఉంది. ముఖ్యంగా తెలంగాణ పోరా టం ముమ్మరమైన తరువాత ఆంధ్ర ప్రదేశ్ దళిత మహాసభ కారంచేడు, చుండూరులో ఎవరైతే నరికారో, ఆ రెండు అగ్రకులాల ఆధిపత్యానికి వ్యతిరేకంగా తెలంగాణ పోరాటాన్ని సమర్థించింది. కమ్మ, రెడ్డి కులాధిపత్యానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడే క్రమంలో అనేక ఎత్తుగడల్ని వ్యూహాల్ని కూడా దళిత మహాసభ నేర్పింది.

అంబేద్కర్ ఆలోచనలని రాజకీయంగా ప్రయోగంలోకి తీసుకెళ్లింది. కాన్షీరామ్ మార్గంలో రెండు ప్రధాన కులాల ఆధిపత్యా న్ని ఎదుర్కోవడం కోసం ఇతరులతో చేయి కలపడం అనే వ్యూహాన్ని దళిత మహాసభ ఈనాడు అనుసరిస్తున్నది. ఆంధ్ర, తెలంగాణ రెండు రాష్ట్రాలు ఏర్పడిన తరువాత దళితులే రాజ్యాధికారంలో ప్రధాన భూమికను వహించాలనే సిద్ధాంతంతో దళి త ఉద్యమం ముందుకు వెళుతున్నది.

అంబేద్కర్ ఆలోచనలో రాజ్యాధికారమే ప్రధానమైన 'కీ', అది మన చేతుల్లో ఉంటే అన్ని ద్వారాలు తెరవచ్చు అనే అవగాహనతో దళిత ఉద్యమం ముందుకు వెళుతుంది. ఈ శతాబ్దం దళితులది. భారత స్వాతంత్య్ర ఉద్యమానికి ఎన్ని దశలున్నా యో దళిత ఉద్యమానికి కూడా అన్నే దశలు, అన్నే మెట్లు ఉన్నాయి. దళితుల అంతిమ విముక్తి వరకూ ఇది సాగుతూనే ఉంటుంది.

దళితులు నిరాపజయులు. ఇది కారంచేడు, చుండూరు మృతవీరులు ఇచ్చిన సందేశం. ఆ మృత వీరుల రుధిర క్షేత్రం, రక్త క్షేత్రం దళితుల పోరాటాన్ని చరిత్రీకరించా యి. అమరులైన వారి స్మృతి చిహ్నాలు భారతీయులకు ఎంత ముఖ్యమో, కారంచేడు, చుండూరు మృతవీరుల స్మృతి చిహ్నా లు దళితులకు అంతే స్ఫూర్తి . చరిత్రను నిర్మించడం కష్టం. ఆ తరువాత అందరూ ఈ చరిత్రలో భాగమనే ప్రకటించుకొంటారు. అదే దళిత ఉద్యమ పరిణామానికి అంబేద్కర్ తత్వ శాస్త్రమే దిక్సూచి.

- డాక్టర్ కత్తి పద్మారావు

(కారంచేడు దళితుల ఊచకోతకు నేటికి 25 ఏళ్లు)